Έχουμε πει και στο παρελθόν ότι η κινητήρια δύναμη ενός ιστιοπλοϊκού σκάφους είναι ο άνεμος. Εκμεταλλευόμενοι λοιπόν αυτή τη δύναμη μπορούμε να ταξιδέψουμε σχεδόν προς κάθε διεύθυνση εκτός από μία περιοχή 0-45 μοιρών εκατέρωθεν της διεύθυνσης από την οποία έρχεται ο άνεμος.
Αν ο προορισμός μας βρίσκεται μέσα σ’ αυτήν την «απαγορευμένη περιοχή» των 900 τότε δε μπορούμε να φθάσουμε απ’ ευθείας σ’ αυτόν.
Για να κάνουμε όμως τα πράγματα πιο εύκολα, θα χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα. Ας φύγουμε λοιπόν για λίγο από το σκάφος και τον άνεμο κι ας ανεβούμε σε ένα ποδήλατο.
Κάθε φορά που κάνουμε βόλτες με το ποδήλατο μπορούμε να πάμε προς κάθε κατεύθυνση αλλά στον ανηφορικό δρόμο δυσκολευόμαστε. Η ταχύτητά μας πέφτει κι αν η κλίση είναι μεγάλη τότε ανεβαίνουμε κάνοντας ζικ-ζακ.
Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με το σκάφος μας. Μπορούμε, δηλαδή, να ταξιδέψουμε προς οποιαδήποτε διεύθυνση, δεν μπορούμε όμως να κινηθούμε εντελώς αντίθετα προς τη διεύθυνση του ανέμου. Υπάρχει το όριο των 45 μοιρών πέρα από το οποίο τα πανιά μας θα είναι σχεδόν παράλληλα με τον διαμήκη άξονα του σκάφους και η δύναμη του ανέμου θα είναι κάθετη σ’ αυτόν χωρίς να μπορεί να μας κινήσει προς τα εμπρός.
Όπως και με το ποδήλατο, θα ανέβουμε με το σκάφος προς τον άνεμο κάνοντας ζικ ζακ, ακολουθώντας δηλαδή μία τεθλασμένη πορεία από κλειστές όρτσα πλεύσεις. Η αλλαγή της πορείας από μια κλειστή όρτσα πλεύση στην συμμετρική της λέγεται τακ.
Η ολική απόσταση που διανύουμε θεωρητικά είναι η ίδια ανεξάρτητα από το πόσα τακ θα κάνουμε. Κάθε φορά επιλέγουμε την πλεύση που μας συμφέρει. (Πλησιέστερη, ταχύτερη, ασφαλέστερη.)
Όπως όταν κατεβαίνουμε από μία απότομη πλαγιά έτσι και στα πρίμα πολλές φορές είναι προτιμότερο να ακολουθούμε τεθλασμένη πορεία προς το στόχο μας. Η αλλαγή πορείας όπου περνάμε από μία δευτερόπρυμα πλεύση στην συμμετρική της λέγεται τσίμα ή μπότζα.
Για να κάνουμε Τακ
- Ενημερώνουμε το πλήρωμα και τους επιβάτες.
- Φέρνουμε το σκάφος σε εγγυτάτη όρτσα πλεύση.
- Ελέγχουμε ότι όλα είναι έτοιμα καθώς και τη νέα πορεία μας δηλαδή κάθετα στην
- πορεία μας και προς την πλευρά του ανέμου.
- Στρέφουμε το σκάφος με γρήγορη κίνηση προς τον καιρό (ορτσάρουμε), περνάμε την απαγορευμένη περιοχή και συνεχίζουμε τη στροφή μέχρι να έλθει (ποδίζοντας) στη συμμετρική εγγυτάτη πλεύση.
- Αφήνουμε τη σκότα της τζένοας αμέσως μόλις το πανί χάσει το σχήμα του και παίζει, προσέχοντας να μην έχει κόμπους ή βερίνες.
- Τραβάμε την υπήνεμη σκότα στο βιντσιρέλο. Στην αρχή με τα χέρια και μόνο με 1-2 βόλτες παίρνουμε τα μπόσικα. Μετά βάζουμε άλλες 2 βόλτες και την μανέλα στο βιντσιρέλο και αμέσως μόλις το πανί περάσει στην υπήνεμη πλευρά και γεμίσει, το ρυθμίζουμε ανάλογα με την πλεύση.
- Ρυθμίζουμε τη θέση του σιδηροδρόμου της σκότας της μεγίστης.
Για να κάνουμε τσίμα
- Ενημερώνουμε το πλήρωμα και τους επιβάτες.
- Φέρνουμε το σκάφος κοντά στην πρίμα πλεύση.
- Φέρνουμε τη μαΐστρα στη μέση φερμάροντας τη σκότα. Αυτό θα την εμποδίσει από το να κινηθεί απότομα από τη μία θέση στην άλλη.
- Ελέγχουμε ότι όλα είναι έτοιμα καθώς και τη νέα πορεία μας.
- Στρέφουμε το σκάφος προς τη νέα πορεία (ποδίζουμε) και είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις νέες δυνάμεις που θα δημιουργηθούν. Το σκάφος θα έχει τάση να ορτσάρει αμέσως μόλις στρίψουμε
- Αφήνουμε τη σκότα της τζένοας μόνο αφού το πανί φουσκώσει από την άλλη πλευρά προσέχοντας να είναι ελεύθερη χωρίς κόμπους ή βερίνες. Αν βιαστούμε, μπορεί το πανί να περάσει μπροστά από τον πρότονο και να μη μπορούμε να το τραβήξουμε μέσα με την άλλη σκότα.
- Παίρνουμε συνεχώς τα μπόσικα της υπήνεμης σκότας για τον ίδιο λόγο και αμέσως μόλις το πανί περάσει στην υπήνεμη πλευρά και γεμίσει, την ρυθμίζουμε ανάλογα με την πλεύση.
- Ρυθμίζουμε τη θέση του σιδηροδρόμου της σκότας της μεγίστης.
