Κωπηλασία

Κωπηλασία ή ερεσία, ονομάζεται ο τρόπος κίνησης των κωπήλατων λέμβων σε υδάτινη επιφάνεια (θάλασσα λίμνη ποταμό). Ανάλογα με τον τύπο των σκαφών, διαιρείται σε 4 βασικά είδη: κλασική, λαϊκή, με κανό και με μονόξυλο

Η κλασική κωπηλασία γίνεται με ειδικά σκάφη, που έχουν ολκωτά σέλματα (κινητούς πάγκους) και φορητούς σκαρμούς που στερεώνονται στα πλευρά. Η λαϊκή κωπηλασία εκτελείται με σκάφη που έχουν ακίνητα σέλματα (σταθερούς πάγκους) και σταθερούς σκαρμούς στερεωμένους στα πλευρά. Η κωπηλασία με κανό γίνεται με σκάφη ειδικού τύπου (κανό), όπου ο κωπηλάτης χειρίζεται δίπλατο, αστερέωτο κουπί. Στην κωπηλασία με μονόξυλο, κωπηλατούν με μονόπλατο κουπί και στέκονται γονατιστοί στο ένα πόδι. Η συστηματική άσκηση στην κωπηλασία αναπτύσσει το μυϊκό σύστημα, δυναμώνει την καρδιά, τους πνεύμονες και το νευρικό σύστημα.

Πιο συγκεκριμένα, στην αγωνιστική κωπηλασία ξεχωρίζουμε κυρίως δυο είδη σκαφών. Τα σκάφη (σκιφ) στα οποία οι κωπηλάτες κρατούν δυο κουπιά και τα σκάφη στα οποία οι κωπηλάτες κρατούν από ένα κουπί. Στη κατηγορία των σκιφ, υπάρχει το αγώνισμα του απλού, του διπλού και του τετραπλού σκιφ με πλήρωμα που αποτελείται από έναν, δύο και τέσσερις αθλητές αντίστοιχα. Στη δεύτερη κατηγορία σκαφών, στην οποία οι κωπηλάτες κρατούν ένα κουπί, διεξάγονται τα αγωνίσματα της δίκωπου χωρίς πηδαλιούχο και δίκωπου με πηδαλιούχο με πλήρωμα δύο κωπηλατών, της τετρακώπου χωρίς πηδαλιούχο, της τετρακώπου με πηδαλιούχο και πλήρωμα τεσσάρων κωπηλατών και της οκτακώπου με πηδαλιούχο και πλήρωμα οχτώ αθλητών. Το τελευταίο είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό αγώνισμα της κωπηλασίας.

Η «γέννηση» της κωπηλασίας

Στα βάθη της αρχαιότητας έχει τις ρίζες της η Κωπηλασία. Στην Ιλιάδα περιγράφεται το ξεκίνημα του ελληνικού στόλου με ιδιαίτερη έμφαση στον ρυθμό των κωπηλατών. Στην Οδύσσεια αναφέρεται ότι οι Φαίακες επέλεξαν πλήρωμα πενήντα δύο εκλεκτών κωπηλατών για την επάνδρωση καινούργιου σκάφους. Ήταν τόσο καλοί μάλιστα ώστε δεν χρειάζονταν ούτε πηδαλιούχο, ούτε πηδάλιο. Το 296 μ.χ. μετάλλιο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄ παριστά τετράκωπο λέμβο ενώ το 973 μ.χ. οχτώ βασιλείς της Σκοτίας, Αγγλίας και Ουαλίας επανδρώνουν οχτάκωπο λέμβο με πηδαλιούχο τον βασιλέα Έντγκάρ ο οποίος μόλις είχε στεφθεί βασιλιάς της Βρετανίας και κάνουν διαδρομή στον ποταμό Ντή για να τον τιμήσουν. Το 1715 αρχίζει ο αρχαιότερος αγώνας στον Τάμεση “δια το χιτώνιον και έμβλημα του Ντόγκετ”. Ο Ντόγκετ διάσημος ηθοποιός της εποχής έγινε αφορμή για την δημιουργία στη συνέχεια πολλών αναλόγων αγώνων. Το 1829 γίνεται η πρώτη επίσημη συνάντηση των οχτακώπων των πανεπιστημίων Κέιμπριτζ και Οξφόρδης στον ποταμό άμεση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η ίδρυση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας (FISA), που έχει έδρα την Λοζάννη, επισφραγίζεται το 1892 ενώ τον αμέσως επόμενο χρόνο διοργανώνεται το πρώτο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα.

Η κωπηλασία στην Ελλάδα

Το 1885 ιδρύεται ο Όμιλος Ερετών (ερέτης = κωπηλάτης) με έδρα το Φάληρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Όμιλος Ερετών ήταν ο πρώτος αθλητικός όμιλος στην Ελλάδα. Ένα χρόνο μετά ο ίδιος Όμιλος διοργανώνει επίσημους αγώνες τους πρώτους από κάθε άλλο άθλημα στην Ελλάδα. Το 1906 θα γίνουν οι πρώτοι Πανελλήνιοι αγώνες ενώ το 1927 ιδρύεται η Ελληνική Ένωση Φιλάθλων Ναυτικών Σωματείων η οποία αναλαμβάνει την εποπτεία της κωπηλασίας και ιστιοπλοΐας που μέχρι τότε ήταν στον έλεγχο του ΣΕΓΑΣ. Στην περίοδο της κατοχής από την Ε.Ε.Φ.Ν.Σ φεύγει η ιστιοπλοΐα ενώ εμφανίζεται πλέον με την σημερινή της ονομασία ΕΚΟΦΝΣ (Ελληνική Κωπηλατική Ομοσπονδία Φιλάθλων Ναυτικών Σωματείων). Η ΕΚΟΦΝΣ που αριθμεί σήμερα περισσότερα από 40 σωματεία από όλη τη χώρα διοργανώνει το 1970 την πρώτη διεθνή διοργάνωση στην Ελλάδα, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων που είναι και το πρώτο στην ιστορία της Κωπηλασίας.