Ποιος δεν θυμάται τον «Μαγκάιβερ», τον πολυμήχανο ήρωα της επιτυχημένης σειράς, ο οποίος με μοναδικό όπλο έναν ελβετικό σουγιά έλυνε όλα του τα προβλήματα. Αν και αποτέλεσμα μυθοπλασίας, η εν λόγω σειρά αποτύπωνε με τον καλύτερο τρόπο, το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι αυτό το μικρό εξάρτημα.
Στο χώρο της ιστιοπλοΐας αλλά και της θάλασσας γενικότερα, ο ναυτικός σουγιάς αποτελεί απαραίτητο κομμάτι του βασικού εξοπλισμού. Αυτό γιατί οι απρόβλεπτες καταστάσεις μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα και σε αυτές τις περιπτώσεις οι ναυτικοί σουγιάδες αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρηστικοί.
Βέβαια δεν σημαίνει ότι όλοι οι ναυτικοί σουγιάδες είναι κατάλληλοι και εξίσου αποτελεσματικοί.
Αν θέλουμε να δώσουμε ορισμό στην λέξη σουγιάς, μπορούμε να πούμε ότι, πρόκειται για ένα μικρό πτυσσόμενο μαχαίρι τσέπης. Οι χρηστικοί ναυτικοί σουγιάδες-μαχαίρια, πρέπει να είναι κατασκευασμένοι από σύγχρονο ανοξείδωτο ατσάλι που προσφέρει αντοχή και ευκολία στο ακόνισμα. Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην θάλασσα ταλαιπωρούνται αφάνταστα. Ο ναυτικός σουγιάς, θα κόψει, θα πέσει στο χώμα, θα πέσει στην πέτρα, θα σκονιστεί, θα αλατιστεί κ.α. Άρα η αντοχή του πρέπει να είναι μεγάλη. Σημαντικό είναι να έχει δύο κόψεις, ή για να ακριβολογήσουμε, να ελευθερώνει δύο λάμες από την λαβή του. Μια κανονική, για λεπτά σχοινιά, ψιλά σύρματα, κ.λπ. και μια πιο πριονωτή για χοντρά σχοινιά. Αν όμως αναγκαστείτε να επιλέξετε κόψη, χρησιμότερη στην θάλασσα, είναι η πριονωτή. Οι λάμες επίσης δεν πρέπει να είναι μεγάλες μιας και οτιδήποτε ογκώδες στην θάλασσα, είναι δύσχρηστο.
Κατάλληλα υλικά για την λαβή, ανθεκτικά στη χρήση, είναι το ξύλο, το αλουμίνιο και τα συνθετικά πολυμερή υλικά.
Ο παράγοντας, χρώμα, για την λαβή, όσο και αν φαίνεται αστείος, είναι σημαντικός, γιατί μειώνει το κριτήριο της απώλειας. Στην θάλασσα υπάρχουν δυνατά και αδύναμα χρώματα και αυτό συμβαίνει, διότι το νερό γενικά ενεργεί σαν φίλτρο των ηλιακών αχτίνων και απορροφά τα χρώματα του φάσματος με διαφορετικό τρόπο. Έτσι το κόκκινο, το μοβ, το γαλάζιο, το κίτρινο, το πορτοκαλί, χάνονται γρήγορα μέσα στο νερό, ενώ το μπλε, το πράσινο, το μαύρο, αντέχουν περισσότερο και σε μεγαλύτερα βάθη. Αν μας πέσει λοιπόν ο σουγιάς μας στην θάλασσα, καλύτερα είναι, το χρώμα του να είναι ισχυρό, για να τον διακρίνουμε και να τον βρούμε ευκολότερα.
Ένα μικρό αντικείμενο, όπως το ναυτικό μαχαίρι ή ο ναυτικός σουγιάς, μπορεί να χαθεί εύκολα, να δανειστεί χωρίς να επιστραφεί, να κλαπεί. Άρα το κόστος είναι σημαντικός παράγοντας. Ένας μικρός ιμάντας δεμένος κατάλληλα στην λαβή, σε σχέδιο βραχιολιού, για να τον περνάμε στον καρπό μας, μπορεί να βοηθήσει ακόμη περισσότερο. Τέλος, για ασφάλεια και προστασία, τον φυλάμε πάντα στην ειδική θήκη ζώνης, που φροντίζουμε να προμηθευτούμε, συγχρόνως με την αγορά του. Έτσι αποφεύγουμε πιθανότητα τραυματισμών, ακόμη και από πέσιμο.
Οι καλοί κατασκευαστές ναυτικών σουγιάδων, δεν ξεχνούν να προσαρμόσουν στην λαβή του, ένα πολύ ειδικό εργαλείο που το ονομάζουμε καβίλια. Η καβίλια είναι ένα καρφί χωρίς κεφάλι. Και πιο ειδικά, ατσάλινο εργαλείο, για να ανοίγουμε τα έμβολα των σχοινιών και να φτιάχνουμε γάσες και ματισιές.
Οι κανόνες αποφυγής ατυχημάτων
- Μην αφήνετε, σουγιά, ή μαχαίρι οπουδήποτε. Και αν συμβεί αυτό, πάντα με την λαβή προς το μέρος σας.
- Δίνετε τον σουγιά κλειστό και το μαχαίρι με το μέρος της λαβής.
- Χρησιμοποιείτε τη σωστή λάμα, ανάλογα με την χρήση και το είδος.
- Πάντα κόβετε έχοντας την μύτη του σουγιά, ή του μαχαιριού, μακριά από το σώμα σας. Έτσι αποφεύγετε τραυματισμούς, αν ο σουγιάς γλιστρήσει.
- Μην προσπαθείτε με κανέναν τρόπο, να το πιάσετε αν πέφτει. Μπορεί να προκληθεί σοβαρός τραυματισμός.
- Ποτέ μην περνάτε, χέρια η δάχτυλα πάνω από την λάμα, για να δοκιμάσετε πόσο κοφτερή είναι.
- Ακονίζετε τις λάμες τακτικά. Ένας κοφτερός σουγιάς-μαχαίρι, είναι πιο ασφαλής από έναν μη κοφτερό.
- Καθαρίζετε τη λάμα αμέσως μετά την χρήση. Αν την αφήσετε για αργότερα, μπορεί να χρειαστεί περισσότερη προσπάθεια.