Το παραγάδι για πολλά χρόνια μαζί με τα δίκτυα αποτελούσαν τα βασικά εργαλεία των επαγγελματιών ψαράδων. Με τον καιρό όμως έπεσε και στα χέρια των ερασιτεχνών.
Άλλοι έμαθαν να το δουλεύουν καλά και το αγάπησαν ενώ πολλοί βαρέθηκαν το χρονοβόρο δόλωμα του και την επιδιόρθωση του και το εγκατέλειψαν. Σήμερα βάση της νέας Ευρωπαϊκής νομοθεσίας ο κάθε ερασιτέχνης ψαράς δικαιούται, με δεδομένο ότι έχει εξασφαλίσει ερασιτεχνική άδεια αλιείας από σκάφος, να ρίχνει παραγάδι μέχρι 200 αγκίστρια. Δηλαδή είτε ένα διακοσάρι ή δύο εκατοστάρια. Για εκείνους που ξέρουν το παιχνίδι του παραγαδιού καλά, εκατό αγκίστρια τους προσφέρουν καλές ψαριές και ποιοτικά ψάρια.
Τι είναι όμως ακριβώς το παραγάδι;
Με πολύ απλά λόγια το παραγάδι είναι μία μεγάλη μισίνα από την οποία κρέμονται παράμαλλα με αγκίστρια. Αυτή τη μεγάλη μισίνα την τοποθετούμε σε ένα πανέρι. Το πανέρι αυτό τα πιο παλιά χρόνια ήταν ψάθινο αλλά σήμερα έχει πάρει τη θέση του το πλαστικό . Κυκλικά στο στόμιο του πανεριού υπάρχει ένας φελλός ή πλαστικό στο οποίο καρφώνουμε πάνω τα αγκίστρια. Η λεκάνη χρησιμεύει για να τοποθετηθεί μέσα κυκλικά η μάνα και να καρφώνονται στο πάνω μέρος τα αγκίστρια έτσι ώστε να μην μπερδεύονται και να μας διευκολύνουν στο καλάρισμα. Στις άκριες του παραγαδιού έχουμε μία παραμάνα ή ένα κομμάτι σχοινί το οποίο χρησιμεύει για να δένουμε το παραγάδι μας στην σημαδούρα. Η σημαδούρα μπορεί να είναι έτοιμη ή ένα μικρό παγούρι αεροστεγώς κλειστό. Η σημαδούρα που χρησιμοποιούμε είναι δεμένη με σχοινί αναλόγως του βυθού με ένα βάρος ή μια πέτρα για να μην μετακινείται εύκολα από την τοποθεσία όπου τοποθετούμε το παραγάδι μας.
Κατηγορίες παραγαδιών
Τα παραγάδια χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες και ανάλογα με την κάθε κατηγορία έχουμε τα ανάλογα υλικά, τα ανάλογα δολώματα που θα χρησιμοποιήσουμε και τα αναμενόμενα ψάρια που θα συλλάβουμε.
Ψιλό παραγάδι
Το ψιλοπαράγαδο ονομάζεται έτσι για το λόγο ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του είναι σχετικά ψιλά σε σύγκριση με τα άλλα παραγάδια. Χρησιμοποιείται κύρια μισίνα (μάνα) 50άρα ή 60άρα και παράμαλλα 40άρια με 35άρια.
Το παράμαλλο έχει μήκος 1-1.5 μέτρα και παράμαλλο από παράμαλλο έχει απόσταση γύρω στα 3-3.5 μέτρα .Το μέγεθος των αγκιστριών που χρησιμοποιούμε είναι κυρίως 14άρια με 15άρια. Τα ψιλοπαράγαδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αφρόψαρα ή σε όχι πολύ μεγάλα βάθη για πατόψαρα. Το ψιλό παραγάδι στοχεύει κυρίως σε πιο μικρά σε μέγεθος ψάρια όπως τα λυθρίνια και οι σορκοί. Η τοποθέτηση του σε πολύ μεγάλα βάθη δεν συνιστάται γιατί από την μία τα υλικά του είναι λεπτά και θα μας δυσκολέψουν στο μάζεμα του και από την άλλη δεν θα αντέξει στο τσίμπημα από μεγάλα ψάρια.
Μέτζο Παραγάδι
Μέτζο ονομάζουμε το ενδιάμεσο παραγάδι μεταξύ του χοντρού παραγαδιού (που θα δούμε παρακάτω) και του ψιλού. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ενδιάμεσα μεταξύ των δύο άλλων παραγαδιών, δηλαδή μάνα από 60 μέχρι 100 και παράμαλλα από 60άρια και άνω αναλόγως της μάνας. Τα αγκίστρια που χρησιμοποιούμε είναι 12άρια και 13άρια. Στο μέζον αφήνουμε παράμαλλο από παράμαλλο σε απόσταση 4.5 μέτρων και το μήκος του παράμαλλου είναι 1-1.5 μέτρα. Το μέτζο έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από τους παραγαδάες γιατί με αυτό μπορούν να έχουν επιτυχία σε μικρά αλλά και μεγάλα ψάρια. Πολλοί χαρακτηρίζουν το μέτζο παραγάδι ως το ιδανικό για ψάρεμα φαγκτιών και συναγρίδων.
Χοντρό παραγάδι
Το χοντροπαράγαδο καμωμένο με πιο δυνατά υλικά στοχεύει στο ψάρεμα σε μεγαλύτερο βάθος και σε πιο μεγάλα ψάρια όπως ορφούς, σφυρίδες, συναγρίδες, φαγκριά και άλλα ψάρια. Αρκετοί ψαράδες και κυρίως επαγγελματίες με τα χοντρά παραγάδια σε μεγάλα βάθη πιάνουν μεγάλα και εντυπωσιακά ψάρια.
Στο χοντρό παραγάδι συνήθως τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι μάνα 100άρα με 140άρα ή μεγαλύτερης διαμέτρου και παράμαλλα 80άρια ή μεγαλύτερα ανάλογα με τη μάνα. Το μήκος κάθε παράμαλλου είναι γύρω στο 1.20 με 1.50 μέτρα ενώ παράμαλλο από παράμαλλο έχει απόσταση γύρω στα 4,5 με 5,5 μέτρα. Φυσικά τα αγκίστρια θα πρέπει να είναι ανάλογα των υλικών μας και των ψαριών που επιδιώκουμε να πιάσουμε και σίγουρα πιο μεγάλα από τα αγκίστρια του ψιλού παραγαδιού. Ως συνήθως τα αγκίστρια που χρησιμοποιούμε είναι 6άρια, 7άρια και 8άρια.
Άλλα είδη παραγαδιών
Με τον καιρό και την εφευρετικότητα του ανθρώπου τα παραγάδια έχουν δεχθεί πολλές αλλαγές και παραλλαγές με τη βασική τους μορφή όμως να παραμένει η ίδια αλλά με πολλά άλλα υλικά που σύμφωνα με τους ψαράδες βοηθούν τα παραγάδια να δουλεύουν καλύτερα. Αυτές οι αλλαγές αποτελούν άλλες κρυφά και άλλες φανερά μυστικά του κάθε παραγαδά αλλά με αυτές θα ασχοληθούμε αναλυτικά σε άλλα τεύχη. Τώρα πέραν από τα τρία είδη παραγαδιών που προαναφέραμε υπάρχει ακόμη ένα είδος παραγαδιού το οποίο χρησιμοποιείται από τους επαγγελματίες και μετά από εξασφάλιση σχετικής άδειας. Τα παραγάδια αυτά ονομάζονται σκυλοπαράγαδα ή ξιφιοπαράγαδα και έχουν 150άρα μάνα και 120άρη παράμαλλο. Παράμαλλο από παράμαλλο απέχει γύρω στα 40 μέτρα και ανά δύο παράμαλλα τοποθετείται μια σημαδούρα για να αντιστέκεται στη δύναμη των μεγάλων θηρευτών. Σε αυτού του είδους τα παραγάδια τοποθετούνται και σημαίες ανά 25 σημαδούρες για σκοπούς ασφάλειας αλλά και ελέγχου των παραγαδιών.