Η σπουδαία «παραμυθού» (αφηγήτρια παραμυθιών), κ. Λιλή Λαμπρέλλη, στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μου παραχώρησε για την προσωπική σελίδα μου, ανάφερε, μεταξύ άλλων, ότι πολλά σχολεία, τουλάχιστον στο γαλλόφωνο χώρο που γνωρίζει καλά καθώς ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες, έχουν εντάξει στο πρόγραμμά τους αφήγηση παραμυθιών, είτε με παραμυθά που λέει παραμύθια στην τάξη ή στη βιβλιοθήκη του σχολείου μία ώρα την εβδομάδα, είτε με παραμύθια από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς που οργανώνουν μια ώρα αφήγησης σε ειδικά διαμορφωμένο «ατμοσφαιρικό» χώρο και στη συνέχεια συζητούν με τα παιδιά τι τα εντυπωσίασε ή τι τα συγκίνησε ή ζωγραφίζουν ή δραματοποιούν την πιο αγαπημένη τους εικόνα από το παραμύθι.
Έτσι, τα παιδιά εξοικειώνονται με την προφορική λογοτεχνία, εκφράζονται καλλιτεχνικά και συγχρόνως καλλιεργούν την κριτική σκέψη.
Το γεγονός αυτό μου έδωσε το ερέθισμα να γράψω ένα κείμενο, απευθυνόμενη στον Υπουργό Παιδείας, κατά πρώτον, και στους εκπαιδευτικούς μας, κατά δεύτερον, και να καταθέσω την πρόταση ένταξης του παραμυθιού, ως υποχρεωτικό μάθημα, σε όλα τα Δημοτικά της χώρας. Πιστεύω, ότι δεν υπάρχει πιο δημιουργικός, ευχάριστος και συνάμα κατάλληλος τρόπος για να μάθουν οι Έλληνες μαθητές να εκφράζονται, να δημιουργούν, να σκέπτονται.
Η διδασκαλία των παραμυθιών, ως υποχρεωτικού όμως μαθήματος που θα εντάσσεται δηλαδή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, θα δώσει τη δυνατότητα στα παιδιά μας να πάρουν πολύτιμα μαθήματα για ολόκληρη τη ζωή τους. Θα μάθουν να προβληματίζονται, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, να αγαπούν τη λογοτεχνία, να συνεργάζονται με τους συμμαθητές και το δάσκαλο, να αντιμετωπίζουν πολλές και διαφορετικές καταστάσεις.
Τα παιδιά μας θα αγαπήσουν το σχολείο, εάν το σχολείο μετατραπεί, από ένας χώρος «καταναγκαστικής» μάθησης και στείρας μετάδοσης γνώσεων, σε έναν τόπο δημιουργίας και έκφρασης συναισθημάτων, ιδεών, απόψεων και προτάσεων.
Ας τολμήσουμε να εκσυγχρονίσουμε το ελληνικό σχολείο και να χρησιμοποιήσουμε, ξεκινώντας από το Δημοτικό, νέες, πρωτότυπες, δημιουργικές, μεθόδους διδασκαλίας. Ας ξεκολλήσουμε επιτέλους από τα τετριμμένα και συντηρητικά συστήματα που παραγκωνίζουν την κριτική σκέψη και αντί για σκεπτόμενους ανθρώπους «κατασκευάζουν» ρομποτάκια, χωρίς σκέψη και χωρίς κρίση.
Ακόμα, αναρωτιέμαι γιατί κανένας Υπουργός Παιδείας, μέχρι στιγμής, δεν έχει τολμήσει να προχωρήσει σε ριζικές και ταυτόχρονα ουσιαστικές αλλαγές στην παιδεία μας, μετατρέποντας το σχολείο σε έναν τόπο δημιουργίας και καλλιέργειας της κριτικής σκέψης. Μου δίνεται η εντύπωση ότι με την τεράστια ύλη στην οποία εξετάζονται οι μαθητές στα ελληνικά σχολεία (ύλη που συνήθως δεν έχει ουσία και βαθύτερο περιεχόμενο), οι εκάστοτε Υπουργοί καλύπτουν την αδυναμία τους να χτίσουν το σχολείο του μέλλοντος, όπου όλοι οι μαθητές, ακόμα κι ο πιο «αδύναμος» θα μπορεί να αξιοποιεί τα δικά του ταλέντα και ασφαλώς την κριτική σκέψη.
Και θέτω το ερώτημα, γιατί φοβόμαστε να εντάξουμε στο πρόγραμμα των Ελληνόπουλων, μαθήματα, όπως το παραμύθι, το θέατρο ακόμα και το δημιουργικό παιχνίδι; Ναι, ακριβώς το παιχνίδι, το οποίο μπορεί με χιλιάδες τρόπους, να λειτουργήσει εκπαιδευτικά (πάζλ, κατασκευές, ενσάρκωση ρόλων με κούκλες και πολλά άλλα) και να παράσχει στους μαθητές πολύ πιο σημαντικά εφόδια από ότι η στείρα παπαγαλία.
Θα ήταν, αναμφίβολα, προτιμότερο να περιοριστεί η ύλη εκείνη που δεν προσφέρει στους μαθητές ούτε γνώση, ούτε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την κλίση, τα ταλέντα, τα ενδιαφέροντά τους και στη θέση τους να ενταχθούν μαθήματα, όπως το παραμύθι.
Θα κλείσω αυτό το κείμενο, φωνάζοντας στους αρμόδιους του Υπ. Παιδείας
«Τολμήστε να κάνετε τη διαφορά! Τολμήστε να κάνετε το ελληνικό δημόσιο σχολείο τόπο μετάδοσης ουσιαστικής και πολύτιμης γνώσης. Γιατί, κρίνοντας από την δική μου εμπειρία ως μαθήτρια, αλλά και συζητώντας με πολλούς νέους σήμερα, το εκπαιδευτικό σύστημα εγκλωβίζει σε τέσσερεις τοίχους τα μυαλά και τις ψυχές των παιδιών μας». Ειδικά, στο πλαίσιο μίας τόσο δύσκολης για τη χώρα μας περίοδο, όπου η Ελλάδα μαστίζεται όχι μόνο από την οικονομική, αλλά και την κοινωνική κρίση, το δημόσιο σχολείο οφείλει να διαδραματίσει ένα σημαίνοντα ρόλο, προσφέροντας στους νέους γνώση και κυρίως κριτική σκέψη!
Άρθρο που μας έστειλε μέσω του info@neolaia.gr η Αγγελική Καρδαρά, Διδάκτωρ Τμήματος ΕΜΜΕ-Φιλόλογος (kardaraa@gmail.com)