Ο σωστός καπετάνιος… στην αγκυροβολία φαίνεται!
Από την αρχαιότητα και το πέταγμα μιας πέτρας δεμένης σε υποτυπώδες σχοινί, για να κρατήσει το σκάφος, στις σύγχρονες άγκυρες και στις ασφαλείς τεχνικές αγκυροβολίας.
Βασική προτεραιότητα στην αγκυροβολία είναι να διαθέτετε τον σωστό εξοπλισμό. Υπάρχουν πολλά είδη αγκύρων (εκτενές άρθρο-“Άγκυρες”), όμως σήμερα έχουν επικρατήσει τρία, η «DANFORTH», 
η «BRUSH» και η «CQR».
Στο σκάφος σας, καλό θα είναι, εκτός από την κύρια άγκυρα, να έχετε και μία βοηθητική. Η κύρια άγκυρα βρίσκεται στην πλώρη του σκάφους και πάνω της συνδέετε την αλυσίδα (καδένα), της οποίας το μήκος και το μέγεθος είναι ανάλογο με το μέγεθος του κάθε σκάφους. Για το μαϊνάρισμα και βιράρισμα της άγκυρας, χρησιμοποιείται ο «εργάτης» της άγκυρας.
Ο εργάτης είναι είδος χειροκίνητου ή ηλεκτρικού βιντζιρέλου και διαθέτει ένα αλυσέλικτρο (σκρόφα), πάνω στο οποίο κινείται η αλυσίδα της άγκυρας, κατά το μαϊνάρισμα ή βιράρισμα.
Η βοηθητική άγκυρα, θα πρέπει να έχει επάνω της αρχικά αλυσίδα μήκους 10 έως 20 μέτρων και στη συνέχεια χοντρό σκοινί μήκους τουλάχιστον 20 μέτρων. Αποθηκεύεται συνήθως σε κάποιο πρύμνιο ταμπούκι. Οι λόγοι που συνιστάται να έχετε δεύτερη άγκυρα είναι αρκετοί. Μπορεί να χάσετε με κάποιο τρόπο την κύρια, μπορεί να επικρατούν πολύ δυσμενείς καιρικές συνθήκες και να χρειαστεί να ρίξετε και την δεύτερη, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κατά την προδέτηση.
Χρήσιμο είναι στην αλυσίδα να βάζετε σημάδια, ώστε να ξέρετε πόση έχετε ρίξει και πόσο μένει να βιράρετε. Ένας εύκολος τρόπος είναι να χρωματίσετε με λαδομπογιά μερικούς κρίκους ανά δεκάδα ή εικοσάδα.
Είδη αγκυροβολίων
Τα κυριότερα είδη αγκυροβολίων είναι:
Ο Λιμένας, κοινώς “λιμάνι”, είτε φυσικός (π.χ. Μήλου), είτε τεχνητός (π.χ. Θεσσαλονίκης).
Ο Σάλος, κοινώς “σπιάντζα”, όπου προσφέρεται αγκυροβολία λόγω καιρού, χωρίς άλλη διευκόλυνση.
Ο Όρμος, κοινώς “ράδα”, λιγότερο ανοικτός, ασφαλής για ορισμένους μόνο καιρούς.
Το επίνειο ή κοινώς “σκάλα”, συνήθως νήσων (και παράλιων τοποθεσιών), για ολιγόωρη προσέγγιση πλοίων.
Ο Ύφορμος, μικρός ασφαλής όρμος για συγκεκριμένους ανέμους, π.χ. όρμος Απόλλωνα Νάξου.
Ο Ορμίσκος, κοινώς “καραβοστάσι” ή “μανδράκι” για ακόμα μικρότερο σκάφος, π.χ. Πετριές Κύμης, Μανδράκι Ρόδου, Ύδρας κ.λπ. και τέλος
Η Αγκάλη, π.χ. Θορικού Λαυρίου, Ναυαρίνου κ.λπ.
Σημειωτέον, ότι η θέση του αγκυροβολίου καταφυγής, συμβολίζεται διεθνώς, σε όλους τους ναυτικούς χάρτες, με μία άγκυρα.
Συνοπτικά η εκλογή αγκυροβολίου
– Να είναι ασφαλής από τους επικρατούντες ανέμους και ναυτιλιακούς κινδύνους, για παράδειγμα υφάλους, ναυάγια κ.λπ.
– Να έχει κατάλληλο βυθό (οποιουδήποτε είδους εκτός βράχων και χαλικιών).
– Να μη βρίσκεται κοντά σε αβαθή ύδατα.
– Να μη παρουσιάζει καταβόθρες ή υφαλοπρανή.
– Να είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερα σε σημεία αποβίβασης, όταν το βύθισμα δεν επιτρέπει περαιτέρω προσέγγιση ή δεν υφίστανται κατάλληλες λιμενικές υποδομές.
– Να είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερα σε σημεία ανεφοδιασμού αν απαιτείται αυτό.
– Να είναι απαλλαγμένο από ισχυρά θαλάσσια ρεύματα.
– Να είναι απαλλαγμένο από υποβρύχια τηλεφωνικά καλώδια ή άλλα υποβρύχια δίκτυα.
– Να μην εμποδίζει την είσοδο και έξοδο από άλλες εγκαταστάσεις (π.χ. λιμένες, διώρυγες, ναυτικές βάσεις κ.λπ.).
– Να μην εμποδίζει κινήσεις άλλων πλοίων, σε επιχειρούμενη αγκυροβολία εντός λιμένος ή άλλης εγκατάστασης.
Αναλυτικά η εκλογή αγκυροβολίου
Ο Βυθός θα πρέπει να είναι αισθητά μεγαλύτερος του βυθίσματος του σκάφους και μικρότερος του 1/3, του συνολικού μήκους της καδένας της άγκυρας. Απόλυτα χρήσιμο εδώ θα σας φανεί το βυθόμετρο. Επίσης, προσέξτε το μέρος να μην βαθαίνει απότομα, γιατί τότε υπάρχει ο κίνδυνος να ξεσκαλώσει η άγκυρα και να κυλήσει στα βαθιά.
Τα χαρακτηριστικά του βυθού παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο… Ο καλύτερος βυθός για αγκυροβολία είναι ο αμμώδης βυθός, όπου η άγκυρα εισχωρεί αρκετά και έτσι φυσικά έχει καλύτερο κράτημα. Εξίσου καλός βυθός θεωρείται και ο λασπώδης. Μέτριο κράτημα της άγκυρας προσφέρει ο βυθός με βότσαλα, ενώ ο βραχώδης βυθός, παρά το γεγονός ότι παρέχει καλό κράτημα, μπορεί να είναι αφορμή να χάσετε την άγκυρα σας, στη περίπτωση που αυτή σκαλώσει. Απαγορευτικός τέλος, είναι ο βυθός με φύκια.
Δεν πρέπει να αγκυροβολείτε από σημεία διέλευσης άλλων σκαφών παρεμποδίζοντας την πλεύση τους.
Οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες και η ένταση των ανέμων παίζουν επίσης ρόλο στην αγκυροβολία. Η σωστή προετοιμασία του σκάφους σας θα σας σώσει από ανεπιθύμητες περιπέτειες…
Στη περίπτωση λοιπόν που πρόκειται να χτυπήσει το αγκυροβόλιο πολύ δυνατός άνεμος, καλό θα είναι να βρείτε ένα μέρος που να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο «κλειστό», με το μικρότερο δυνατό άνοιγμα που μπορεί να επηρεάσει στο σκάφος σας από τις εξωτερικές συνθήκες. Αν δεν γίνεται να βρείτε κάλυψη, προσπαθήστε να δείτε προς τα πού θα γυρίσει ο άνεμος, ώστε να αγκυροβολήσετε σωστά, όταν πνέει στη χειρότερη του κατάσταση.
Υπολογίστε για την άγκυρα σας, ότι τα νερά θα ανέβουν στο πέρασμα της θύελλας περίπου 3 μέτρα.
Βάλτε προστασία στους κάβους και τις αλυσίδες σας και τριγύρω στο σκάφος σας (σε περίπτωση που πέσει άλλο σκάφος πάνω σας).
Φροντίστε να έχετε αρκετή απόσταση από άλλα σκάφη και φροντίστε να έχετε επαφή μαζί τους, μέσω των συστημάτων επικοινωνίας.
Σήματα αγκυροβολίας
Από τη στιγμή της αγκυροβολίας το πλοίο παύει να θεωρείται ότι ναυσιπλοεί και υποχρεούται αμέσως να φέρει τα προβλεπόμενα σήματα αγκυροβολίας. Την ημέρα το σήμα είναι μία μαύρη μπάλα, στο στιλίδιο της πλώρης (κατάπλωρα), ενώ το βράδυ στο ίδιο σημείο μένει σταθερός ένας λευκός περίβλεπτος φανός.
Η διαδικασία
Εφόσον λοιπόν έχετε επιλέξει το σημείο, ήρθε η ώρα της αγκυροβολίας:
-Κατευθύνετε το σκάφος με τη μικρότερη δυνατή ταχύτητα, παρακολουθώντας το βυθόμετρο.
– Όταν βρεθείτε στο σημείο που θέλετε φουντάρετε την άγκυρα και μετά κινείστε ανάποδα σιγά σιγά, και μαϊνάρετε συνεχώς την καδένα με τον απαιτούμενο ρυθμό, ώστε να απλωθεί στο βυθό. Προσοχή, όταν φουντάρετε θα πρέπει η αλυσίδα και το σχοινί να είναι καλά νεταρισμένα.
-Όταν έχετε ρίξει το απαιτούμενο μήκος καδένας, ελέγχετε αν έχει πιάσει γερά η άγκυρα. Δεν είναι κακό, εάν βουτήξετε για μπάνιο, να ελέγξετε εάν έχει πιάσει καλά η άγκυρα σας.
– Στη περίπτωση που αναγκαστείτε να φουντάρετε σε βραχώδεις βυθούς, καλό θα ήταν να δέσετε ένα σχοινί με μία σημαδούρα (κλέφτης) στην άγκυρα. Αυτό θα σας βοηθήσει να ανασύρετε την άγκυρα σε περίπτωση που σκαλώσει στους βράχους.
-Βάλτε σημάδια στη στεριά για να μπορείτε να καταλάβετε αν η άγκυρα ξεσέρνει.
Ιδιαίτερη προσοχή στο έκταμα
Το έκταμα που πρέπει να αφήσετε εξαρτάται από τους εξής παράγοντες: Τον τύπο της άγκυρας και της καδένας, το βάθος, τον τύπο του βυθού και τις καιρικές συνθήκες.
Συνήθως, το μικρό έκταμα δεν είναι αποτελεσματικό, επειδή η δύναμη που εξασκεί το σκάφος είναι εύκολο να παρασύρει την άγκυρα. Αντίθετα, το μεγάλο έκταμα ενεργεί σαν ελατήριο και απορροφά τα τραντάγματα, ειδικά όταν έχει κυματισμό.
Το έκταμα της αλυσίδας, ανάλογα με την ένταση του καιρού πρέπει να είναι περίπου: σε μπουνάτσα – 3 φορές το βάθος, σε μέτριο καιρό – 5 φορές το βάθος και σε δυνατό καιρό – 7 φορές το βάθος ή και περισσότερο.
Σημειωτέον, ότι εάν το έκταμα είναι μόνο σχοινί, τότε το μήκος του θα πρέπει να είναι περίπου διπλάσιο από αυτό της αλυσίδας.
Μία ακόμη έξυπνη εφαρμογή είναι να κρεμάσετε ένα βάρος στην αλυσίδα ή στο σχοινί, ώστε να σουστάρει καλύτερα το έκταμα.
Τέλος, τα σκάφη με πολλά έξαλα χρειάζονται περισσότερο έκταμα, γιατί έχουν μεγαλύτερη επιφάνεια προβολής στον αέρα. Οπότε, όταν φυσάει πολύ, το σκάφος ξεσέρνει.
