Το ευλογημένο νησί…
Οι περισσότεροι το γνωρίζουν ως το νησί της Αποκάλυψης, μιας και εκεί ήταν όπου ο Ιωάννης ο Θεολόγος εμπνεύστηκε το τελευταίο κομμάτι της Καινής Διαθήκης για το τέλος του κόσμου και την τελική κρίση. Το γεγονός αυτό καθιστά το νησί δημοφιλές, ιδιαίτερα στον κόσμο του Χριστιανισμού, μέχρι και σήμερα. Ας ρίξουμε όμως μια πιο προσεκτική ματιά.
Η Πάτμος είναι ένα νησί του Αιγαίου. Είναι το βορειότερο νησί στο συγκρότημα των Δωδεκανήσων. Βρίσκεται βορειοδυτικά της Λέρου και νοτιοδυτικά της Σάμου. Έχει έκταση 34 τ. χλμ και μήκος ακτών 63 χλμ. Οι ακτές της είναι δαντελωτές, με τέσσερις μεγάλους όρμους και πάρα πολλούς μικρότερους. Η Πάτμος είναι νησί ηφαιστειογενές, έντονα βραχώδες με ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (269 μέτρα) στο νότιο τμήμα της.
Η Πάτμος μαζί με τα νησιά Αστυπάλαια και Λέρος υπάγονται στην επαρχία της Καλύμνου, ο δε κυριότερος συνοικισμός αυτής, η Χώρα (Πάτμος) αποτελεί ίδιο Δήμο, κτισμένη επί υψώματος, όπου υπερέχει η Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου (του Ευαγγελιστή) σε μορφή μεγάλου κάστρου. Άλλοι μικρότεροι συνοικισμοί του νησιού είναι η Σκάλα (επίνειο), ο Κάμπος (βόρεια) και το Διακόφτι και ο Σταυρός (νότια).
Η Πάτμος ανά τους αιώνες
Οι πρώτες αναφορές για την Πάτμο υπάρχουν στην Ελληνική μυθολογία και αναφέρεται κατά μια εκδοχή σαν ο τόπος που ζούσε τον έρωτα της η Σελήνη με τον Ενδυμίωνα. Υπάρχουν αναφορές μάλιστα ότι το νησί το είχε υπό την προστασία της η Θεά Άρτεμις, για αυτό και λατρευόταν η Άρτεμις Πατμία και ο Απόλλωνας. Παρόλο που δεν έχουν γίνει εκτεταμένες αρχαιολογικές ανασκαφές, είναι σίγουρο ότι στη θέση του σημερινού μοναστηριού του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, υπήρχε αρχαιοελληνικός ναός της Πατμίας Αρτέμιδος, όπως μαρτυρούν σχετικές επιγραφές και οι σωζόμενοι κίονες. Στη θέση Καστέλι υπάρχουν αρχαιολογικά ίχνη πόλης του 4ου π.χ. αιώνα. Λόγω της βραχώδους σύστασης της και το άγονο του εδάφους της, η Πάτμος χρησιμοποιούνταν ως τόπος εξορίας τόσο από τους Ρωμαίους όσο και από τους Βυζαντινούς. Χρησιμοποιήθηκε, επίσης, ως καταφύγιο και ορμητήριο Αράβων πειρατών που εκμεταλλεύονταν τους πολυάριθμους προστατευμένους όρμους της.
Η Πάτμος αποκτά τη σημερινή της αίγλη από την εποχή που ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος εξορίζεται από την Έφεσο κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας του Δομητιανού.
Κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας, η Πάτμος είναι σχεδόν έρημη. Ένας μορφωμένος μοναχός ο Χριστόδουλος ο Λατρηνός, το 1088 ζητάει και του παραχωρείται όλο το νησί, από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό, για να ιδρύσει μοναστήρι προς τιμή του Ευαγγελιστή.
Από την ίδρυση της μονής, το νησί γνωρίζει συνεχή άνθιση. Η περίοδος της τουρκοκρατίας ξεκινάει το 1522, αλλά τα ιδιαίτερα προνόμια που δίνονται από τους Οθωμανούς στη μονή, της επέτρεψαν να συνεχίσει τις δραστηριότητες της. Σημαντικό γεγονός επίσης είναι η ίδρυση της Πατμιάδος του γένους σχολής τον 18ο αιώνα που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του έθνους.
Περιήγηση στο νησί
Η Πάτμος όπως και τα άλλα νησιά της Ελλάδας είναι γεμάτη από παραλίες. Ο Κάμπος είναι ίσως η πιο οργανωμένη. Πέρα της φυσικής ομορφιάς, υπάρχει καφετέρια που είναι γνωστή για τις σπιτικές πίτες και τις άλλες λιχουδιές. Η ωραιότερη παραλία του νησιού είναι η Ψιλή Άμμος. Η ατμόσφαιρα είναι εξωτική αφού τα τεράστια κύματα και η χρυσαφένια αμμουδιά φέρνουν στο μυαλό σκηνές από τροπικά μέρη. Άλλες παραλίες που αξίζει να επισκεφθείτε είναι το Αγριολίβαδο, η Λάμπη, Το Μελόι αλλά και αυτή του Γερανού.
Με το όνομα του Άγιου Ιωάννη συνδέονται άρρηκτα δύο σημαντικά αξιοθέατα της Πάτμου. Το ένα είναι η Μονή του Αγίου Ιωάννη στη Χώρα, όπου μπορείτε να περιηγηθείτε και να θαυμάσετε τις αριστοτεχνικές τοιχογραφίες και τις εικόνες. Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε το μουσείο του μοναστηριού, όπου εκτίθενται ευρήματα και σημαντικά έγγραφα.
Ανάμεσα στη Σκάλα και τη Χώρα βρίσκεται το Σπήλαιο της Αποκάλυψης, όπου ο Άγιος Ιωάννης άκουσε τη φωνή του Θεού και είδε οράματα, τα οποία στη συνέχεια κατέγραψε δημιουργώντας το βιβλίο της Αποκάλυψης. Εάν το επισκεφθείτε θα σας δοθεί η ευκαιρία ν’ ακούσετε από ένα μοναχό την ιστορία για τη ζωή του Αγίου Ιωάννη και πώς έγραψε την Αποκάλυψη.
Στη Χώρα σάς προτείνουμε να επισκεφθείτε επίσης: την Πατμιάδα Σχολή, τα Μοναστήρια της Ζωοδόχου Πηγής, της Παναγίας της Διασώζουσας και του Ευαγγελισμού, καθώς και τα δύο Μουσεία (Εκκλησιαστικό και Λαογραφικό). Στη Σκάλα προτείνουμε να επισκεφθείτε τα ερείπια της Ακρόπολης και την τοποθεσία όπου ο Άγιος Ιωάννης βάπτιζε Χριστιανούς τους κατοίκους.
Άλλα ενδιαφέροντα αξιοθέατα του νησιού είναι η Πέτρα στο Γροίκο (που χρησιμοποιούνταν για λατρευτικούς σκοπούς κατά την αρχαιότητα) και τα ερείπια της Ακρόπολης στο σημείο Καστέλι.
Από την Πάτμο μπορείτε επίσης να μεταβείτε με εκδρομικό καραβάκι στα νησάκια Αρκοί, Μαράθι και Αγαθονήσι, τα οποία διαθέτουν όμορφες παραλίες, καθαρά νερά καθώς και σπάνια χλωρίδα και πανίδα.
Γενικότερα, ανακαλύψτε με μικρές εκδρομές όλο το νησί. Επίσης μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε ντόπιες λιχουδιές, όπως φρέσκα θαλασσινά (χταπόδι και καλαμάρι), τυρόπιτες, το γλυκό «πουγκί» (φτιαγμένο με φύλλο και αμύγδαλα), “απιδάκια” (γλυκά με καρύδια και μέλι) και διάφορα άλλα γλυκά.
Χρήσιμες πληροφορίες
Αστυνομικό Τμήμα : 22470 31303
Δήμος Πάτμου: 22470 3123
Λιμεναρχείο: 22470 31231
Κέντρο υγείας : 22470 31211
