Το νησί της ειρήνης και της φιλίας
Ένα μονοπάτι με χιλιάδες προορισμούς είναι η Ελλάδα. Κάθε ένας τόσο διαφορετικός αλλά και τόσο γνώριμος ταυτόχρονα. Εμείς ακολουθώντας το μονοπάτι αυτό βρεθήκαμε στη Χάλκη,
εκείνο το μικρό νησί των Δωδεκανήσων με τους 320 (περίπου) κατοίκους.
Ανοίγοντας τον χάρτη συναντάμε τη Χάλκη στο Αιγαίο, λίγα μόλις μίλια μακριά από τη Ρόδο. Οι ιστορικές μαρτυρίες για τον τόπο αυτό είναι ελάχιστες. Το νησί διαβαίνει τους αιώνες στη σκιά της Ρόδου κι η ιστορία του μπορεί να σκιαγραφηθεί στα βασικά της σημεία μόνο σε συσχετισμό με την ιστορία της Ρόδου και της ευρύτερης περιοχής του ΝΑ Αιγαίου. Γενικότερα μπορούμε να πούμε ότι πρώτοι οι Πελασγοί έζησαν στο νησί για πολλά χρόνια, αφήνοντας πίσω τους πολλά χτίσματα. Τους διαδέχθηκαν οι Κάρες,οι Δωριείς και αργότερα οι Φοίνικες. Η βασίλισσα της Χάλκης η Αρετάνασσα, έζησε στη Χάλκη και μετά την εξόρισαν στην Κάρπαθο όπου αυτοκτόνησε όταν έμαθε για το θάνατο του συζύγου της. Απομεινάρια 3 ναών προς τιμήν του θεού Απόλλωνα υπάρχουν ακόμα στην τοποθεσία Πευκιά.
Κατά την εποχή της ακμής του Αθηναϊκού κράτους, βρίσκουμε τη Χάλκη να πληρώνει κι αυτή το συμμαχικό φόρο. Τον 7ο αιώνα το νησί κυριεύουν οι Άραβες μέχρι το 825 οπότε και απελευθερώνεται. Οι Βενετοί και Γενοβέζοι καταφτάνουν το 1204 και επισκευάζουν την αρχαία ακρόπολη, χτίζοντας ταυτόχρονα φρούριο στο νησάκι της Αλιμιάς. Το 1523 τη Χάλκη την κυριεύουν οι Τούρκοι. Παίρνει μέρος στην επανάσταση του 1821. Κυριεύεται από τους Ιταλούς το 1912 και ενσωματώνεται μετά στην Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι Τιτάνες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι. Το νησί πιθανώς να πήρε το όνομα του από τα ορυχεία επεξεργασίας χαλκού που υπήρχαν στην αρχαιότητα. Το μόνο που μπορεί να πει κάποιος με σιγουριά, είναι ότι η Χάλκη μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους «τελευταίους φάρους της παράδοσης» μιας και τα πάντα εδώ έχουν το άρωμα μιας άλλης εποχής.
Είναι μάλλον περιττό να αναφέρουμε, ότι όλες οι γνωστές πολυτέλειες παραλείπονται. Στο νησί δεν υπάρχουν αυτοκίνητα, νυχτερινά κέντρα, ούτε θαλάσσια σπορ. Είστε μόνο εσείς και το «απέραντο» το Αιγαίου. Βέβαια, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν πράγματα να κάνετε εδώ. Πάρτε μια μεγάλη ανάσα και φύγαμε για μια ακόμη εξερεύνηση.
Δυνατός σύμμαχος του νησιού είναι οι παραλίες του. Πολλές από αυτές είναι προσβάσιμες με τα πόδια, άλλες πάλι με καϊκάκια ή γενικά με κάποιο σκάφος. Για όσους αρέσει το περπάτημα προτείνουμε την αμμώδη παραλία του Πόνταμου, την βραχώδη αμμουδιά στα Φτανάδια αλλά και αυτή του Γιάλι. Πρόκειται για μια παραλία γεμάτη βότσαλα, στη νότια πλευρά του νησιού. Τα βότσαλα είναι άσπρα και μεγάλα. Άλλες επιλογές σας είναι τα Κάνια αλλά και η Αρέτα, μια διπλή παραλία λίγο μετά από τον Πόνταμο. Είναι στη ουσία ένα κομμάτι ξηράς που κυριολεκτικά εισχωρεί στη θάλασσα δημιουργώντας δύο παραλίες.
Μόλις το καραβάκι σβήσει τις μηχανές του, οι μόνοι ήχοι που ακούγονται είναι το μουρμούρισμα της θάλασσας…
Είναι μεσημέρι και βρισκόμαστε στο μοναδικό κατοικημένο χωρίο της Χάλκης, τον Εμποριό (Ημπορειό ή Νημποριό ). Ο Εμποριός είναι το λιμάνι καθώς και η πρωτεύουσα. Αν και το νησί έχει ξυπνήσει από πολύ νωρίς, υπάρχει παντού μια διάχυτη αίσθηση ηρεμίας. Η χώρα γενικότερα, έχει μια αρχοντική ομορφιά που φανερώνει δείγματα περασμένης ακμής. Διώροφα και τριώροφα αναπαλαιωμένα αρχοντικά απλώνονται αμφιθεατρικά γύρω από το γραφικό λιμανάκι. Χωρίς δισταγμό χανόμαστε στα στενά σοκάκια και απολαμβάνουμε τις εικόνες. Στον κεντρικό δρόμο του λιμανιού, υπάρχει και η προτομή του Χαλκίτη Αλέξανδρου Διάκου, πρώτου έφεδρου αξιωματικού που έπεσε «υπέρ ελευθερίας και δημοκρατίας» της Δωδεκανήσου στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Φεύγοντας από τον Εμποριό φτάνουμε στο γειτονικό Χωριό. Το Χωριό βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού, κάτω από το Κάστρο. Εδώ, φτάνει κανείς ακολουθώντας το δρόμο που διασχίζει τον Εμποριό, μια διαδρομή που διαρκεί γύρω στα 50 λεπτά με τα πόδια. Το μόνο κτίριο που στέκει όρθιο σήμερα, είναι εκείνο της εκκλησίας της Παναγίας.
Συνεχίζοντας πιο πέρα συναντάμε το Κάστρο. Το Ενετικό αυτό κάστρο δεσπόζει στην κορυφή του βουνού και κτίστηκε από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννου μεταξύ 14ου και 15ου αιώνα, πάνω στην αρχαία Ακρόπολη του Χωριού.
Από τις πιο γνωστές εκκλησίες του νησιού, είναι αυτή του Πανορμίτη. Πρόκειται για το εκκλησάκι του Αρχάγγελου Μιχαήλ, βρίσκεται 10 λεπτά μετά το Χωριό και συγκεντρώνει όλους τους Χαλκήτες στη γιορτή του, στις 8 Νοεμβρίου. Από τον Πανορμίτη μπορεί κανείς να θαυμάσει ολόκληρη σχεδόν την ανατολική Χάλκη, τον Εμποριό, τις ακτές, τον Πόνταμο (ένα μικρό αρχιπέλαγος από βραχονησίδες Κρεβάτι, Νήσος, Πρασούα, Κολόφωνας, Αττράκουσα) και μακριά τη Ρόδο.
Από τον Πανορμίτη πηγαίνουμε στο δυτικό μέρος του νησιού και συγκεκριμένα στη μονή του Αϊ-Γιάννη του Αλάργα. Η διαδρομή ως εδώ διαρκεί μιάμιση περίπου ώρα, μέσα από ένα άγονο και συνάμα επιβλητικό τοπίο που στολίζουν σποραδικά ξερολιθιές, συκιές και φραγκοσυκιές, ενώ, φασκόμηλο, δεντρολίβανο και αλιφουγγιά μοσχοβολούν τριγύρω.
Ο περίπλους της Χάλκης τελειώνει και βάζουμε πλώρη για την Αλιμιά, ένα γειτονικό καταπράσινο νησάκι, με ένα από τα ασφαλέστερα αγκυροβόλια του Αιγαίου. Ναύσταθμος των Ιταλών κάποτε, σήμερα δημοφιλής προορισμός για όσους ταξιδεύουν με σκάφος.
Αξίζει να αναφέρουμε εδώ ότι η Χάλκη δεν προσφέρει την δυνατότητα ανεφοδιασμού σε νερό και καύσιμα. Ο κοντινότερος σταθμός ανεφοδιασμού για τα σκάφη είναι στην Ρόδο.
Πάμε Χάλκη τώρα…
Το μικρό αυτό νησάκι αποτελεί τον ιδανικό ταξιδιωτικό προορισμό για όσους αποφεύγουν τα πολυσύχναστα και κοσμικά τουριστικά θέρετρα και προτιμούν τα ήσυχα νησιά που προσφέρονται για φυσιολατρικές διαδρομές και έχουν να επιδείξουν σημαντικά ιστορικά μνημεία. Σημαντικός σταθμός για την επιβίωση του νησιού έπαιξε και η ανακήρυξη του ως «νησί Ειρήνης και Φιλίας» των νέων όλου του κόσμου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το κράτος να δείξει ενδιαφέρον και να προστατεύσει τον οικισμό, ενώ παράλληλα με ένα πιλοτικό πρόγραμμα αναπαλαιώθηκαν τα πρώτα 13 σπίτια. Ο οικισμός σταδιακά τέθηκε υπό αυστηρή επιτήρηση διατηρώντας τον παραδοσιακό του χαρακτήρα.
Σε αυτό βέβαια συντέλεσαν και οι κάτοικοι της Χάλκης. Πιστοί λοιπόν στις παραδόσεις γιορτάζουν με λαμπρότητα τους Αγίους τους μέχρι και σήμερα.
Χρήσιμες πληροφορίες
Λιμεναρχείο: 22460 45220
Αστυνομία: 22460 45213
Δημαρχείο: 22460 45207
Αγροτικό Ιατρείο: 22460 45206