Κάσος

Ο προορισμός μας για αυτή τη φορά είναι το νοτιότερο νησί των Δωδεκανήσων, η Κάσος.

Η Κάσος βρίσκεται ανάμεσα στην Κρήτη και την Κάρπαθο και η έκταση της φθάνει τα 66 τ.χλμ. με μήκος ακτών 59 χλμ. Αποτελείται από πέντε χωριά: την Αγία Μαρίνα, το Πόλι, την Παναγία, το Αρβανιτοχώρι και το Φρυ (πρωτεύουσα), ενώ η κύρια επαγγελματική ενασχόληση των κατοίκων του νησιού είναι η κτηνοτροφία, η γεωργία και το ψάρεμα.

Πρόκειται για νησί με αρχαιότατη ιστορία, όπως προκύπτει από τα ευρήματα στην Ελληνοκαμάρα. Πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο υπό την ηγεσία της Κω. Το τοπωνύμιο Άργος, στην πλέον εύφορη κοιλάδα της Κάσου, παραπέμπει στην εγκατάσταση Αχαιών και Δωριέων. Τον 8ο αι.π.Χ. ανήκε στη Ρόδο, ενώ στα Κλασσικά Χρόνια ήταν μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Σε όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας το νησί ήταν γνωστό για τη ναυτική και την εμπορική δραστηριότητα των κατοίκων του, με επακόλουθο τη δόξα και τον πλούτο.

Η Κάσος συνεισέφερε στην επανάσταση του 1821 δίνοντας πλοία από το στόλο της, διότι ήταν μεγάλη ναυτική δύναμη και πατρίδα πολλών εφοπλιστών. Επικεφαλής του στόλου τέθηκε ο Νικόλαος Γιούλιος και συμμετείχε σε διάφορες πολεμικές επιχειρήσεις, ακόμα και στη Συρία και τον Λίβανο, συλλαμβάνοντας και βυθίζοντας πολλά οθωμανικά πλοία. Ο στόλος αυτός βοήθησε πολύ την Επανάσταση στην Κρήτη εφοδιάζοντας τους επαναστάτες και κανονιοβολώντας τα τουρκικά οχυρά. Λόγω αυτής της δραστηριότητας των Κασίων το 1824 επιτέθηκε κατά του νησιού Αιγυπτιακός στόλος. Οι Κάσιοι αρχικά απέκρουσαν τις επιθέσεις των Αιγυπτίων οι οποίοι τελικά αποβιβάστηκαν την 28 Μαΐου 1824. Μέσα στην πόλη της Κάσου έγιναν λυσσαλέες μάχες όπου 1.000 περίπου Κάσιοι αντιμετώπισαν 7.000 εχθρών. Σκοτώθηκαν 220 κάτοικοι του νησιού και αιχμαλωτίστηκαν περί τις 300 γυναίκες και παιδιά. Η μάχη σταμάτησε μετά από συνθηκολόγηση μετά την οποία όσοι Κάσιοι είχαν χρήματα αναγκάζονταν να εξαγοράσουν την ελευθερία των δικών τους. Έτσι επεβλήθη και πάλι η τουρκική εξουσία στο νησί και χιλιάδες κάτοικοι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν. Η μάχη και η σφαγή της Κάσου μνημονεύονται και τιμώνται με μεγαλοπρέπεια και με προσέλευση κόσμου και επισήμων απ’ όλη την Ελλάδα κάθε Ιούνιο.

Η Κάσος καταλήφθηκε το 1911 από τους Ιταλούς και παρέμεινε υπό ιταλική κατοχή μέχρι το 1947 οπότε και ενσωματώθηκε – στις 7 Μαρτίου 1948 – με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.

Γρήγορη ξενάγηση…

Αναφέραμε παραπάνω ότι το νησί αποτελείται από πέντε οικισμούς. Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα.

Το Φρυ, χτισμένο δίπλα στη θάλασσα, είναι το διοικητικό και εμπορικό κέντρο του νησιού. Βρίσκεται στο κέντρο των χωριών γύρω από τον κόλπο της Μπούκας, γραφικό και ιστορικό λιμάνι με ξύλινα ψαράδικα καΐκια, σε σχήμα φρυδιού, από όπου και το όνομα. Ιδρύθηκε το 1840 από κατοίκους κυρίως της Αγίας Μαρίνας. Τα περισσότερα σπίτια είναι δίπατα και διατηρούν την παλιά αρχιτεκτονική. Υπάρχουν αρκετά πετρόχτιστα αρχοντικά, αληθινά κομψοτεχνήματα, όπως του Μηνακούλη, όπου στεγάζεται ο υγειονομικός σταθμός, ο παραδοσιακός ξενώνας του σχολείου, το αρχοντικό του Κουτλάκη και άλλα καπετανόσπιτα. Μπροστά στο δημαρχείο, στη μικρή πλατεία, βρίσκεται μνημείο από το έργο του Ανατόλη Λαζαρίδη.

Η Αγία Μαρίνα είναι το μεγαλύτερο σε έκταση και πληθυσμό, χωριό του νησιού διατηρώντας έντονα την παράδοση, τα ήθη και έθιμα. Είναι το αρχοντοχώρι της Κάσου, χτισμένο σε ύψωμα με πολλά αρχοντικά και καπετανόσπιτα, όπως του Χατζή Μαυρή, δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας με τριγωνικά υπέρθυρα. Τα σπίτια είναι περιποιημένα, τα μπαλκόνια και οι αυλές γεμάτες λουλούδια. Το βόρειο τμήμα της, προς τη θάλασσα λέγεται Ακρί, το νότιο Καστέλι. Δυτικά, στη θέση “Δικέφαλος” υπάρχουν ανεμόμυλοι.

Στο Αρβανιτοχώρι υπάρχει Λαογραφικό Μουσείο. Το αθλητικό κέντρο νεότητας του νησιού όπως και οι πέντε αίθουσες εκδηλώσεων που υπάρχουν (μια σε κάθε οικισμό) αποτελούν τους συνεδριακούς χώρους του νησιού.

Κατά καιρούς στις ίδιες αίθουσες φιλοξενούνται διάφορες εκθέσεις όπως ζωγραφικής, φωτογραφίας, λαϊκής τέχνης κ.α. Κάθε καλοκαίρι στα πλαίσια του εορτασμού της Ναυτικής Εβδομάδας, οι σύλλογοι του νησιού σε συνεργασία με το δήμο, διοργανώνουν τοπικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Σε αυτό συμμετέχουν οι τρεις ομάδες των μεγαλύτερων χωριών του νησιού (Φρύ, Αγία Μαρίνα και Αρβανιτοχώρι). Επίσης, διοργανώνονται αγώνες σφαιροβολίας, στίβος, ακόντιο, μαραθώνιος κ.α. Φτάνοντας ο επισκέπτης στην Κάσο θα διαπιστώσει ότι τα νυχτερινά κέντρα και η πλούσια μουσική παράδοση του νησιού αφήνουν τις καλύτερες εντυπώσεις. Υπάρχουν καφετέριες, μπαρ και νυχτερινά κέντρα με σύγχρονη ελληνική και ξένη μουσική, όπου οι νέοι διασκεδάζουν και χορεύουν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Ο Εμπορειός είναι θέρετρο της Κάσου και η Παναγία είναι παραθεριστικός οικισμός με στολισμένα με κάγκελα τα μπαλκόνια των σπιτιών. Τέλος, στο Πόλι οι κάτοικοι χωρίζουν τις ιδιοκτησίες τους με ξερολιθιές.

Ώρα για κολύμπι

Η ακτογραμμή της Κάσου είναι γεμάτη από παραλίες κάθε είδους. Είναι αδύνατο, για οποιονδήποτε επισκέπτη, να μη βρει στην Κάσο, παραλία να ταιριάζει στις συνήθειες και τα γούστα του. Άλλες είναι απότομες με βράχια, ιδανικές για βουτιές, άλλες με άμμο, πρόσφορες για τα καθιερωμένα θαλασσινά παιχνίδια, άλλες με βότσαλα, μικρές ή μεγάλες, οργανωμένες ή ερημικές.

Στη Βόρεια πλευρά του νησιού θα κολυμπήσετε στις παραλίες Εμποριός, Κοφτερή, Άμμουα, Κατάρτι και Ανιπέρατος. Στη Νότια πλευρά θα βρείτε τις παραλίες Έλατρος, Αυλάκι και Χοχλακιά ( όπου μπορείτε να πάτε μόνο με καΐκι).

Μερικές από τις καλύτερες παραλίες της Μεσογείου, πανέμορφες και ήσυχες, είναι στο γειτονικό νησάκι Αρμαθιά Ονομάζονται Μάρμαρα και Καραβοστάσι και μπορείτε να μεταβείτε με καραβάκι από το Φρυ σε 15′.

Για εσάς που θα επισκεφθείτε το νησί με ιδιωτικό σκάφος σας προτείνουμε να δέσετε στο λιμάνι της Κάσου και στον Εμπορειό, όπου υπάρχει πρατήριο για ανεφοδιασμό καυσίμων.

Το νησί, επίσης ενδείκνυται για πολλές δραστηριότητες όπως καταδύσεις, ψάρεμα, ιστιοσανίδα κτλ.

Τέλος, όταν βρεθείτε στην Κάσο μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε ντολμαδάκια, μακαρόνια, κρέας ρολό και γεμιστό με “πασπαρά”.

Χρήσιμες πληροφορίες

Δήμος: 22450 41277, 41400

Υγειονομικός Σταθμός: 22450 41333

Αστυνομία: 22450 41222

Λιμενικός Σταθμός: 22450 41288