Η αναγκαιότητα της ναυτικής ασφάλειας δεν είναι ένα καινούριο δεδομένο, αλλά 
προϋπάρχει από την αρχαιότητα ακόμη. Το να λαμβάνει κανείς μέτρα για προστασία, από τυχαία συμβάντα, για τις τυχόν απώλειες, ήταν και είναι μια σωστή μέριμνα, για την ασφάλεια της περιουσίας του.
Από το 2000 μάλιστα, σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία (Ν.2743/99), η ασφάλιση των σκαφών αναψυχής είναι υποχρεωτική. Ο Νόμος ισχύει για όλα τα σκάφη, που είναι πάνω από 7 μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και των ταχύπλοων. Στην περίπτωση που κάποιος δεν έχει ασφάλεια, οι ποινές κυμαίνονται από πρόστιμο 600ευρώ και απαγόρευση απόπλου, έως και πρόστιμο 15.000ευρώ και κράτηση του σκάφους. Φροντίστε λοιπόν να είστε συνεπείς και να μην αμελήσετε την ασφάλιση του σκάφους σας!
Με την ασφάλεια του σκάφους σας καλύπτεται, η από το νόμο υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης, αλλά και οι τυχόν ζημιές που θα γίνουν, στο ίδιο το σκάφος.
Τα σημεία κάλυψης σε μια ασφάλεια, αναφορικά με την αστική ευθύνη έναντι τρίτων είναι: οι σωματικές βλάβες έναντι τρίτων κατά ατύχημα, οι υλικές ζημιές έναντι τρίτων και η θαλάσσια ρύπανση.
Σχετικά, με το ίδιο το σκάφος και τον εξοπλισμό του, καλύπτονται ζημιές ή απώλειες, από αιτίες όπως: πυρκαγιά, κλοπή, βύθιση, σύγκρουση, προσάραξη, έκρηξη, κακόβουλες ενέργειες, καιρικές συνθήκες κ.λπ. Υπάρχουν φυσικά επιπρόσθετες παράμετροι ασφάλειας, για τους πιο απαιτητικούς, που μπορεί να αφορούν μηχανικές βλάβες.
Μια σημαντική λεπτομέρεια, που πρέπει να προσέξετε πριν προβείτε σε μια ασφάλεια, είναι ότι ένα σκάφος ασφαλίζεται όταν πλέει, όταν ελλιμενίζεται, όταν είναι σε χώρο εκτός θαλάσσης (τον χειμώνα), ακόμη και κατά την διάρκεια της μεταφοράς του. Συνεπώς, επειδή μπορεί να προκληθεί ζημιά, σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις, πρέπει να σιγουρευτείτε ότι καλύπτεστε απόλυτα.
Επιπλέον, για τα ιστιοπλοϊκά ειδικότερα, να προσθέσουμε ότι ένα συμβόλαιο ασφάλισης καλύπτει επίσης:
– Τα έξοδα επιθεώρησης των υφάλων, έπειτα από προσάραξη του σκάφους, ακόμη και στην περίπτωση που έχει διαπιστωθεί ότι δεν έγινε ζημιά.
– Τις εργασίες ανέλκυσης του σκάφους ή φορτίου του (ναυαγιαιρεσία).
– Απαιτήσεις τρίτων, όπου ο ασφαλιζόμενος είναι σύμφωνα με το νόμο υπεύθυνος να πληρώσει.
– Απαιτήσεις από επιβάτες, όπου επίσης ο ασφαλιζόμενος είναι σύμφωνα με το νόμο υπεύθυνος να πληρώσει.
Άξιο αναφοράς, ότι στη θαλάσσια ασφάλιση χρησιμοποιούνται οι διεθνής ρήτρες του Ινστιτούτου Ασφαλιστών Λονδίνου. Πρόκειται ουσιαστικά για πακέτα τυποποιημένων ρητρών, που είναι γνωστά στην ασφαλιστική αγορά και αποδεκτά από ασφαλιστές και πλοιοκτήτες.
Επίσης, εξαιτίας των ιδιομορφιών που έχουν τα σκάφη αναψυχής, έχουν δημιουργηθεί ειδικές ρήτρες ασφαλίσεως, που είναι γνωστές ως Ρήτρες του Ινστιτούτου Σκαφών Αναψυχής.
Δεν μπορούμε να σας πληροφορήσουμε για το ακριβές κόστος της ασφάλισης, καθώς όπως είναι λογικό, εξαρτάται από το είδος του σκάφους, την αξία που έχει, το ιστορικό του (εάν στο παρελθόν είχε υποστεί ζημιές) και διάφορες ακόμη παραμέτρους, που μπορεί να σας εξηγήσει ο εκάστοτε ασφαλιστής. Παρεμπιπτόντως, για να νιώσετε ότι επιλέξατε την σωστή ασφάλιση, προβείτε σε μια σωστή έρευνα αγοράς. Κοινώς, απευθυνθείτε σε πολλά ασφαλιστικά γραφεία, πριν πάρετε την απόφαση, για το ποιο θα επιλέξετε για την ασφάλεια του σκάφους σας.
Πάντως, το μόνο σίγουρο είναι, ότι μόλις προβείτε στην ασφάλιση, θα σας φύγει ένα άγχος, γιατί όπως και να το κάνουμε, τα ατυχήματα συμβαίνουν…
Ιστορία
Όπως προαναφέραμε, από την αρχαιότητα ακόμη ξεκίνησε η ασφάλιση των σκαφών-πλοίων, για την σιγουριά της περιουσίας των πλοιοκτητών και των εμπόρων, αλλά και για την αποζημίωση σε περίπτωση απώλειας ζωής.
Συγκεκριμένα, στοιχεία αποζημίωσης για την απώλεια περιουσιών στη θάλασσα αναφέρονται σε έργα του Πλάτωνα και όχι μόνο.
Ο Όμηρος για παράδειγμα, γνωστοποίησε, μέσω των κειμένων του, την πρώτη μορφή ασφαλιστικής αστικής ευθύνης. Ο λόγος, για τον θεσμό των Υποφονίων, που ήταν μια συμφωνία, για καταβολή χρημάτων από τον θύτη, στην οικογένεια του θύματος, με αντάλλαγμα την εξαίρεση του πρώτου, από την ισόβια εξορία. Επίσης, μέσα από άλλα αρχαία κείμενα, αναφέρεται ότι στον ελλαδικό χώρο, οι Κορίνθιοι χρησιμοποιούσαν ως «ασφαλιστικές καλύψεις» των φορτίων τους, ναύλο για συνοδεία πολεμικών πλοίων κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Με αυτό τον τρόπο αντιμετώπιζαν το φαινόμενο της πειρατείας.
Η οικονομική καταστροφή, που επερχόταν από την απώλεια ενός φορτίου ή του ίδιου του πλοίου, ήταν οι λόγοι που οδήγησαν του Φοίνικες στην καθιέρωση ενός «ιερού» φόρου, την διαχείριση του οποίου είχε ένας ιερέας, για να υπάρχει αμεροληψία. Το σύστημα λειτουργούσε απλά, καθώς ο φόρος αυτός προέβλεπε το εξής: ένα μέρος από τα αγαθά που ήταν να μεταφερθούν από κάθε σκάφος, παρέμεναν στον χώρο απόπλου. Έτσι, συγκεντρωνόταν ένας εύλογος αριθμός αγαθών. Εάν κάποιος έχανε το πλοίο ή το φορτίο του, μέρος από τα αγαθά αυτά, αποδιδόταν ως αποζημίωση σε αυτόν που τα έχασε.
Σαφή αναφορά για ζημιές από ναυτικούς κινδύνους, υπάρχει και σε νόμο των Ροδίων (μέρος της Ιουστινιανής Digesta – νόμοι του Βυζαντινού Κράτους). Σύμφωνα με αυτό το νόμο, η αξία του φορτίου που ριχνόταν στη θάλασσα, για τη διάσωση του πλοίου, οφειλόταν να αποζημιωθεί.
Το άνωθεν, είναι και η στοιχειώδης αρχή της Γενικής Αβαρίας, που ισχύει ακόμη και σήμερα. Εάν δηλαδή, καταστεί ανάγκη για την ασφάλεια και διάσωση του υπόλοιπου πλοίου, ρίπτεται στη θάλασσα, μέρος του φορτίου. Η προκαλούμενη ζημιά, μοιράζεται μεταξύ όλων εκείνων, που έχουν συμφέρον από την επελθούσα διάσωση, δηλαδή του πλοίου και του υπόλοιπου φορτίου.
Η ουσιαστική εξέλιξη όμως της θαλάσσιας ασφάλισης, έγινε τον 12ο αιώνα, από τους Λομβαρδούς εμπόρους, που εγκαταστάθηκαν από την Βόρειο Ιταλία, στο κέντρο του Λονδίνου. Περίπου στα μέσα του 15ου αιώνα, εμφανίζονται οι ασφαλιστές του Λονδίνου, οι Lloyd’s, που πήραν το όνομα τους, από το ομώνυμο καφενείο, όπου σύχναζαν.
Σήμερα οι Lloyd’s του Λονδίνου, έχουν την πρωτιά στην παγκόσμια ασφαλιστική αγορά και δεν είναι τυχαίο, που ως σλόγκαν χρησιμοποιούν το: «ένα μόνο πλοίο ταξίδεψε χωρίς ασφάλεια… η κιβωτός του Νώε».
