Αφιέρωμα
Ναυτικά Μουσεία
Τα μουσεία αναμφισβήτητα αποτελούν στέγαστρο για την ιστορική και πολιτιστική κουλτούρα κάθε λαού. Εμείς, δεν θα μπορούσαμε παρά να κάνουμε ένα αφιέρωμα, για τα ναυτικά μουσεία που διαθέτει η χώρα μας… που είναι πραγματικά διαμάντια και προσφέρουν στους επισκέπτες αξέχαστες εμπειρίες, αλλά
και γνώσεις για τη ναυτιλία στην Ελλάδα.
Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας
Η ναυαρχίδα των ναυτικών μουσείων, δεν είναι άλλη από το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας, που βρίσκεται στον Πειραιά.
Τα εκθέματα του Μουσείου αφορούν τόσο το Πολεμικό Ναυτικό, όσο και την Εμπορική Ναυτιλία. Ο χώρος που παρουσιάζονται τα αντικείμενα ξεπερνάει τα 1.700 τ.μ., ενώ ο αριθμός των εκθεμάτων είναι περίπου 2.500. Ταξινομημένα χρονολογικά και θεματικά, τα εκθέματα ζωντανεύουν τη ναυτική ιστορία και παράδοση από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας.
Η πρώτη επαφή με την ιστορία γίνεται από την είσοδο του Μουσείου, στην οποία έχει ενσωματωθεί ένα τμήμα των τειχών του Κόνωνος, που προστάτευαν το αρχαίο λιμάνι.
Στην αίθουσα παραδοσιακών σκαριών του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος παρουσιάζεται συλλογή λαϊκών μοντέλων, τα οποία αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία στην ιστορία του μοντελισμού των πλοίων. Οι μικρές αυτές κατασκευές κατασκευάζονταν από παλαίμαχους καπεταναίους και ναυτικούς, ψαράδες αλλά και καραμομαραγκούς, που εξέφραζαν με την τέχνη την νοσταλγία για τα καράβια, στα οποία οι ίδιοι είχαν δουλέψει παλαιότερα. Τα λαϊκά αυτά μοντέλα υπήρχαν συνήθως στα σπίτια των παλαιών ναυτικών και στους καφενέδες, ενώ τα Χριστούγεννα στολίζονταν για να υποδεχτούν τη γέννηση του μικρού Χριστού.
Στην ίδια αίθουσα εκτίθενται και κεραμικά αντικείμενα που έχουν θαλασσινά θέματα, όπως ιστιοφόρα, ψάρια, χταπόδια, αλλά και πιο σύνθετες θαλασσινές αναπαραστάσεις.
Στο Μουσείο θα έχετε την ευκαιρία να δείτε απομιμήσεις από ακροστόλια πλοίων. Τα ακρόπρωρα στα αρχαία χρόνια συνδέονταν με μαγικές ιδιότητες, καλή τύχη και δεισιδαιμονίες. Τα ξυλόγλυπτα έργα που κοσμούσαν την πλώρη των περήφανων ξύλινων ιστιοφόρων, με τη μορφή γυναίκας, γοργόνας, Τρίτωνα ή Ποσειδώνα, ήταν σε πραγματικό σχεδόν μέγεθος ανθρώπου ή και μεγαλύτερα.
Κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1821, οι μορφές αυτές μετατράπηκαν σε σύμβολα της ελληνικής ναυτικής ιστορίας και παράδοσης, ενώ άλλοτε πήραν μορφές που δήλωναν την ονομασία ή και την ιδιοκτησία του πλοίου. Σε αυτόν τον τύπο ανήκει το ακρόπρωρο του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος, ξύλινο μπούστο του Ναθαναήλ Δομενεγίνη, που φέρει την επιγραφή «Ο ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΕΝΔΟΙΩΣ ΠΕΣΩΝ ΕΝ ΗΠΕΙΡΩ ΝΑΘΑΝΑΗΛ Ο ΔΟΜΕΝΕΓΙΝΗΣ». Επίσης, στο Μουσείο εκτίθεται σύγχρονη απομίμηση παραδοσιακού ακρόπρωρου, κατασκευή και δωρεά του μέλους του Μουσείου κ. Θέμη Λεμπεσόπουλου. Τέλος, πολύ όμορφη παρουσίαση ακρόπρωρου αποτελεί αυτό του ομοιώματος του ατμομυοδρόμωνα «Ευρώτα». Το ακρόπρωρο, αν και κατασκευασμένο σε κλίμακα και πολύ μικρές διαστάσεις, παρουσιάζει ένα Τρίτωνα με πολύ ωραίες λεπτομέρειες.
Στο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος σώζονται κεντήματα από τις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά και μεταγενέστερα, που παρουσιάζουν μοτίβα – ευχές για καλοτάξιδα καράβια. Ο αργαλειός είναι μια εικόνα πολύ οικεία για το λαό μας. Συνηθιζόταν λοιπόν στα κεντήματα και τα υφαντά να υμνούνται οι τοπικές παραδόσεις, αλλά και η ιστορία του τόπου μας. Έτσι, οι γυναίκες των ναυτικών στα μοτίβα τους δεν ήταν δυνατό να μη δώσουν μορφή στη ιδιαίτερη σχέση του Έλληνα με τη θάλασσα και την αγάπη που τρέφει γι αυτή. Ιστιοφόρα, άγκυρες, μυθικά τέρατα και γοργόνες, ψάρια, λιμάνια και ναυτικές περιπέτειες ζωντανεύουν με το ύφασμα και τις κλωστές.
Πέρα όμως από τα εκθέματα, αξιοσημείωτο είναι και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου, που απευθύνεται σε μαθητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Εκπαιδευτικά προγράμματα εφαρμόζονται στο Μουσείο από το 1993, με την συμμετοχή του στο πρόγραμμα εκπαίδευσης και πολιτισμού «Μελίνα» του Υπουργείου Πολιτισμού. Το 2004 τα προγράμματα «τα ταξίδια του Τρίτωνα» διαδέχθηκαν τα παλαιότερα «δρόμους της θάλασσας», με νέες δραστηριότητες που με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο βοηθούν τους μαθητές να γνωρίσουν την ναυτική μας ιστορία και παράδοση.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι για την λειτουργία του Μουσείου βοήθησαν πολλοί φορείς τα τελευταία 56 χρόνια. Μερικοί από αυτούς είναι: το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΝ), το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (ΝΑΤ) και το Υπουργείο Πολιτισμού. Επίσης, υπήρξαν και πολλοί ιδιώτες που βοήθησαν το Μουσείο, τα ονόματα των οποίων αναφέρονται στα εκθέματα των δωρεών τους.
Ιστορία
Το 1867, ο γενικός γραμματέας του τότε Υπουργείου Ναυτικών, πλοίαρχος, Γεράσιμος Ζωχιός διατύπωσε για πρώτη φορά την ιδέα για την ίδρυση Ναυτικού Μουσείου στην Ελλάδα. Έμελλε ωστόσο, να περάσουν 82 ολόκληρα χρόνια για να υλοποιηθεί αυτή η ιδέα, που μάλιστα ξεκίνησε ως ιδιωτική πρωτοβουλία. Συγκεκριμένα, στις 7 Απριλίου του 1949 μία ομάδα έγκριτων πολιτών του Πειραιά μαζί με 
αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού, έχοντας ως κοινό δεσμό την αγάπη για τη θάλασσα και τα πλοία, συγκεντρώθηκε στο γραφείο του τότε υπουργού Ναυτικών Γεράσιμου Βασιλειάδη και υπέγραψε την ιδρυτική πράξη του σωματείου με την επωνυμία «Εταιρεία Ναυτικού Μουσείου και περισυλλογής κειμηλίων των κατά θάλασσα αγώνων του Έθνους». Αυτή ήταν η γέννηση του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος. Πρώτος πρόεδρος ανέλαβε ο εφοπλιστής Γεώργιος Στρίγκος.
Το πρώτο κτήριο, στο οποίο στεγάστηκε το Μουσείο (1955) ήταν στην Ακτή Μουτσοπούλου 18, στον λιμενίσκο της Ζέας (Πασαλιμάνι) και ανήκει στην Άννα Μ. Πιπινέλη. Εκεί τοποθετήθηκαν πρόχειρα τα μέχρι τότε συγκεντρωθέντα εκθέματα, ενώ συνεχιζόταν αδιάκοπα η προσπάθεια συγκέντρωσης ναυτικών κειμηλίων από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, αλλά και από ιδιώτες μέσω αγγελιών στον Πειραϊκό και ναυτιλιακό τύπο.
Τη δεκαετία του ’60, επί προεδρίας του ναυάρχου Κωνσταντίνου Αλεξανδρή, πραγματοποιήθηκαν δύο ουσιαστικά επιτεύγματα για το Μουσείο. Το 1964 παραχωρήθηκε από τον ΟΛΠ και στη συνέχεια από τον ΕΟΤ, με συμβολικό ενοίκιο το οικόπεδο, στο οποίο βρίσκεται σήμερα το οίκημα του Ναυτικού Μουσείου. Παράλληλα με το Νόμο 4502 του 1966 το Μουσείο προικοδοτήθηκε, μέσω του ΝΑΤ, με ένα πόρο που αντιστοιχούσε στο 10% της αξίας πώλησης ορισμένων εκ των διατιμημένων εντύπων του Απομαχικού Ταμείου.
Παράλληλα, την εποχή εκείνη ο ομογενής Κωνσταντίνος Κυριαζής επιχορήγησε την έκδοση του λευκώματος «Πλοία και Ναυμαχίαι του ‘21». Το λεύκωμα περίκλειε 28 έγχρωμες εικόνες ιστιοφόρων πλοίων του 19ου αιώνα από ανατυπώσεις λιθογραφιών της οικογένειας των Γάλλων ζωγράφων Roux. Τις εικόνες είχε ζωγραφίσει ο Αντώνιος Κριεζής, αξιωματικός του Ναυτικού και εγγονός του μεγάλου ναυμάχου της Επανάστασης. Η πώληση των λευκωμάτων εξασφάλισε ένα σημαντικό πρόσοδο, το οποίο επέτρεψε να αποπερατωθεί το οίκημα, στο οποίο μέχρι σήμερα στεγάζεται το Μουσείο.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, Ακτή Θεμιστοκλέους,
Πλατεία Φρεατίδος, Μαρίνα Ζέας 18537 Πειραιάς
Τηλ.: 210 4516822 / 2104516264
www.hmm.gr
Μοναδικά ναυτικά κειμήλια από ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο θα έχετε την ευκαιρία να δείτε στο εκθεσιακό χώρο του Μουσείου, που βρίσκεται στην Πέτρινη Αποθήκη, (μόνιμες δεξαμενές Βασιλειάδη, Πύλη Ε2), στον λιμένα του Πειραιά.
Το συγκεκριμένο κτήριο αποτελεί κομμάτι της ιστορίας μας, καθώς στους τοίχους του αποτυπώνονται οι σελίδες της προπολεμικής και μεταπολεμικής Ελλάδας της παγκόσμιας ναυτιλιακής κυριαρχίας.
Το εσωτερικό της Πέτρινης Αποθήκης χωρίζεται σε 6 θεματικές – ιστορικές ενότητες με βάση την περίοδο: Αρχαιοελληνική περίοδος, Αρχαία Ναυτική Τεχνολογία, Βυζαντινή περίοδος, Περίοδος επανάστασης 21, Χρυσή εποχή, Λαϊκή παράδοση. Επίσης διαθέτει πινακοθήκη που φιλοξενεί γκραβούρες, χάρτες, ελαιογραφίες, φωτογραφίες και ταπισερί με θαλασσογραφίες.
Επιπλέον, έχει ταξινομηθεί μεγάλος όγκος Φωτογραφικού Υλικού, όπου μέσα από αυτόν ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στα μεγάλα και μικρά γεγονότα που σφράγισαν την ελληνική ναυτιλία. Το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης διατηρεί μεγάλο αριθμό ανέκδοτων ασπρόμαυρων φωτογραφιών, πολύτιμο εργαλείο για ερευνητές – μελετητές.
Οι χώροι του Μουσείου Ναυτικής Παράδοσης είναι ανοιχτοί σε άλλους Οργανισμούς, Ελληνικά & Ξένα Μουσεία, αλλά και καλλιτέχνες που θέλουν να παρουσιάσουν τα ναυτικά θέματά τους στο ευρύ κοινό της Αθήνας και του Πειραιά. Έτσι, το Μουσείο έχει φιλοξενήσει κατά καιρούς ναυτικές εκθέσεις ξένων Μουσείων, εκθέσεις θαλασσογραφιών γνωστών καλλιτεχνών, παρουσιάσεις βιβλίων, ακόμη και θεατρικές παραστάσεις.
Ιστορία
Το 1992 μία ομάδα ανθρώπων που αγαπούν την ελληνική ναυτική ιστορία και παράδοση αποφάσισε να ιδρύσει το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης, έχοντας ως βασικό σκοπό την συλλογή, συντήρηση, φύλαξη και έκθεση πάσης φύσεως κειμηλίων και λοιπών αντικειμένων που σχετίζονται με τη ναυτική παράδοση των Ελλήνων.
Από τους βασικούς ιδρυτές του Μουσείου ήταν μία σειρά από ιστορικές ναυτικές οικογένειες όπως αυτή των Αδελφών Τυπάλδου και της οικογένειας Ποταμιάνου, ενώ ο βασικός εμπνευστής της ιδέας ίδρυσης του Μουσείου, αλλά και της υλοποίησης και συντήρησής του είναι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ναυτιλιακών Μελετών & Έρευνας (INMER), ένας αναγνωρισμένος επιστημονικός φορέας με 30ετή παρουσία στην διεθνή ναυτιλιακή κοινότητα.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
MΕΓΑΡΟ ΤΥΠΑΛΔΟΥ
Ακτή Τζελέπη 4, Πειραιάς, T.K. 18531
ΤΗΛ.: 210/4284270
Ναυτικό Μουσείο Άνδρου
Η αγάπη προς τη θάλασσα και την ναυτοσύνη, που όπως είναι φυσικό διαθέτουν οι Ανδριώτες, ώθησαν στην ίδρυση του Ναυτικού Μουσείου Άνδρου το 1972. Με έδρα την Χώρα της Άνδρου, το Μουσείο στεγάζεται σε κτήριο, που δωρίθηκε από τον κ. Δημήτριο Ράλλια στο Δήμο Άνδρου, το 1957. Την τελική ταξινόμηση των εκθεμάτων του Μουσείου έκανε ο κ. Κωνσταντίνος Παντζόπουλος, πλοίαρχος Ε.Ν.
Το Μουσείο έχει τα εξής εκθέματα: παλαιά ναυλοσύμφωνα, παλαιά ασφαλιστήρια συμβόλαια Ανδριακού Συνεταιρισμού ασφαλιστικού οργανισμού, ανάλογα με τον παράλληλο συνεταιρισμό αμπελακίων, διάφορα ναυτικά ημερολόγια που περιγράφουν τη ζωή των Ανδρίων στα καράβια, πριν από τον αγώνα του 1821, λιθογραφίες ανδριώτικων καραβιών και μετέπειτα των πρώτων ατμοκίνητων φορτηγών της Ελλάδας κ.τ.λ. Επίσης, διαθέτει μακέτες μοντέρνων και παλαιών Ανδριακών πλοίων αρχίζοντας από τις παλαιές σκούνες μέχρι τα σημερινά υπέρ-δεξαμενόπλοια. Τα εκθέματα είναι πρωτότυπα και παρουσιάζουν ζωντανά όλη την ιστορία της Ανδριώτικης εμπορικής ναυτιλίας από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.
Μέσα στο Μουσείο θα δείτε και παραδοσιακές στολές, με αντίγραφα των οποίων ντύνονται τα ανδριωτόπουλα στις σχολικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το Μουσείο λειτουργεί κατά την Τουριστική περίοδο από Ιούλιο μέχρι 15 Οκτωβρίου με ωράριο 8:00-22:00.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Χώρα Άνδρου
ΤΗΛ.: 2282022264
Μουσείο – Πλοίο Θ/ΚΓ.ΑΒΕΡΩΦ
Ένα πλοίο με τεράστια ιστορία… Λειτουργεί ως Μουσείο και μπορούμε να πούμε ότι είναι παρακαταθήκη για τα νέα παιδιά, που θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά τη Δόξα του Πολεμικού 
Ναυτικού, το Θωρηκτό-Καταδρομικό «Γ. Αβέρωφ».
Εδώ και χρόνια δέχεται καθημερινά επισκέψεις σχολείων, ιδρυμάτων, οργανισμών, καθώς και πλήθους ιδιωτών.
Ιστορία
Δέκα χρόνια μετά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 υπήρχε επιτακτική ανάγκη για τη δημιουργία αξιόμαχου στόλου.
Για την ανανέωση του Στόλου η τότε κυβέρνηση Μαυρομιχάλη είχε απευθυνθεί στα Ναυπηγεία Ορλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας, όπου εκείνη ακριβώς την εποχή κατασκευαζόταν ένα θωρηκτό – καταδρομικό το οποίο είχε παραγγελθεί και επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί από το Ιταλικό Ναυτικό. Όμως, η ακύρωση της παραγγελίας από τη μεριά των Ιταλών και η άμεση προκαταβολή του 1/3 της συνολικής αξίας του πλοίου επέτρεψαν την απόκτηση του θωρηκτού από την Ελλάδα. Το ποσόν της προκαταβολής προήλθε από τη διαθήκη του Γεωργίου Αβέρωφ, ενώ τα 2/3 καλύφθηκαν με εξωτερικό δανεισμό.
Το θωρηκτό είχε ένδοξες νίκες στους Βαλκανικούς πολέμους και συμμετείχε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ελληνικός Στόλος αποδήμησε στην Αλεξάνδρεια και μαζί του έφυγε και το «Γ. Αβέρωφ». Από την Αλεξάνδρεια το Θωρηκτό βρέθηκε στη Βομβάη, περιπολώντας στον Ινδικό Ωκεανό.
Με το τέλος του πολέμου, το Θωρηκτό, έχοντας εκπληρώσει το χρέος του αγκυροβόλησε, μαζί με τον υπόλοιπο στόλο, στο Φάληρο, στις 17 Οκτωβρίου 1944, φέρνοντας πίσω στην Πατρίδα την τότε Ελληνική Κυβέρνηση.
Όμως το πλοίο είχε ‘γεράσει’ και το 1952 διατάχθηκε ο παροπλισμός του. Από το 1956 μέχρι το 1983, το Θωρηκτό βρέθηκε πρυμνοδετημένο στον Πόρο. Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το αποκαταστήσει, ως μουσείο πλέον και έτσι, μετά από τριάντα χρόνια στο περιθώριο, το Θωρηκτό ξεκίνησε τη νέα του πορεία. Την ίδια χρονιά το πλοίο ρυμουλκήθηκε από τον Πόρο και κατέληξε στο Φάληρο, όπου άρχισαν οι εργασίες αποκατάστασής του.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ
ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ
ΤΗΛ.: 210 9888211
Μουσείο Αλιευτικών Σκαφών
και Εργαλείων Δήμου Μουδανιών
Λειτουργεί από τον Μάρτιο του 2002 με την στήριξη του Δήμου Μουδανιών και είναι το μοναδικό στο είδος του στη Ελλάδα.
Η ιδέα της δημιουργίας μουσείου για την αλιεία ξεκίνησε από τον Ναυτικό Όμιλο Μουδανιών, ο οποίος και εργάστηκε συμβάλλοντας στη διάσωση παλιών αλιευτικών εργαλείων.
Η παράδοση συνάντησε την τεχνολογία στο συγκεκριμένο Μουσείο, καθώς υπάρχει ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, όπου ο φωτισμός και τα ακούσματα παραπέμπουν στο βυθό, ενώ προβάλλεται ειδικό οπτικοαουστικό υλικό… εξερεύνησης του υποβρύχιου κόσμου.
Κοχύλια και όστρακα με κατασκευαστική τελειότητα και ηλικία 40-50 ετών, διασώζονται σε άριστη κατάσταση αποδεικνύοντας τον ενάλιο πλούτο της περιοχής.
Άγκυρες, βαμβακερά δίχτυα, παραγάδια, μακαράδες, φανοί, είναι μερικά από τα εκθέματα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι τρισδιάστατες αναπαραστάσεις τεχνικών ψαρέματος
Ιδιαίτερη μνεία για τον μπουγιαντέ (ένα παραδοσιακό αλιευτικό σκαρί που χρησιμοποιούνταν στη θάλασσα του Μαρμαρά) της έκθεσης, που κατασκευάστηκε με βάση τις μαρτυρίες ηλικιωμένων ψαράδων και την πείρα του ναυπηγού σε παραδοσιακά σκάφη.
Επίσης στο μουσείο υπάρχει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και βιβλιοθήκη.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Βιθυνίας 2, Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής,Τ.Κ.63200,
ΤΗΛ./Fax: 2373026166
Ναυτικό και Λαογραφικό Μουσείο Σύμης
Ένα στολίδι από μόνο του είναι το νεοκλασικό και διατηρητέο οίκημα που στεγάζεται το Μουσείο, που οι κάτοικοι έχουν ονομάσει «Ηλιακό Σπίτι». Σημειωτέον, ότι στο ίδιο κτίριο στεγάζεται και ο δημοτικός ραδιοφωνικός σταθμός Σύμης.
Μέσα από τη μόνιμη έκθεση του Μουσείου, που αποτελείται κυρίως από ναυτικά εργαλεία, καθώς και τα σφουγγάρια διαφόρων ειδών που συνοδεύονται από τα εργαλεία καθαρισμού τους, ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τη ναυτική παράδοση του νησιού, καθώς και τα επαγγέλματα του συμιακού ψαρά, ναύτη και εμπόρου. Τα περισσότερα αντικείμενα του μουσείου είναι προσφορά του παραδοσιακού μηχανικού της Σύμης Τάσου Αναστασιάδη.
Ξεχωριστή θέση στην έκθεση έχουν οι ελαιογραφίες με τοπία της Σύμης και θέματα ναυτοσύνης, καθώς και χειροποίητα μοντέλα ιστιοφόρων, τα οποία είναι έργα ενός ντόπιου καλλιτέχνη, του Αντώνιου Πολιά.
Το τμήμα που είναι ειδικά αφιερωμένο στη σπογγαλιεία, με εκθέματα όπως: σκάφανδρα, καταδυτικές μηχανές, είδη σφουγγαριών, σκανδαλόπετρες και άλλα εξαρτήματα σφουγγαράδων θα σας μαγνητίσει!
Ιστορία
Η Πανσυμαϊκή Ναυτική Ένωση έθεσε το 1981 την ιδέα για την ίδρυση του Μουσείου, το οποίο θα είχε ως σκοπό τη συγκέντρωση και 
διάσωση εκθεμάτων ναυτικής τέχνης.
Στη συνέχεια, η Ένωση Γυναικών Σύμης και ο λαϊκός σύλλογος «Ο Νηρέας», εργάστηκαν για την ίδρυση του Μουσείου, πάντα με τη συμπαράσταση και του Δήμου Σύμης.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Γιαλός Σύμης, ΤΚ:85 600
Σύμη – Δωδεκάνησα
ΤΗΛ.: 22460 72363 / 72569
Ναυτικό Μουσείο Λιτόχωρου
Το Λιτόχωρο είναι ένας προορισμός, που αξίζει κάποιος να επισκεφτεί τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του! Εκτός από την απαράμιλλη φυσική ομορφιά της περιοχής, θα απολαύσετε και το καταπληκτικό Ναυτικό Μουσείο, που δημιουργήθηκε από την Ένωση Συνταξιούχων Ναυτικών Λιτοχώρου.
Έπειτα από μια προσπάθεια που κράτησε, από το 1995 έως το 2002, συγκεντρώθηκαν τα περισσότερα κειμήλια των Λιτοχωρινών Ναυτικών, ενώ από το 2002 έως το 2004 συγκεντρώθηκαν τα εκθέματα της Εμπορικής Ναυτιλίας.
Οι επισκέπτες μπορούν να δουν ομοιώματα αυθεντικών πλοίων, όπως: Μινωϊκά σκαριά, αθηναϊκές τριήρεις, μακεδονικές ολκάδες, βυζαντινοί δρόμωνες, σκούνες, μπρίκια, γολέτες, φρεγάτες, τρεχαντήρια, καραβόσκαρα, βαρκαλάδες, μπρατσέρες κ.ά.
Ακόμη, όργανα ναυσιπλοΐας όπως: οκτάντας – εξάντας – μπούσουλας – παλινόρια – μπαρκέτες.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Αγίου Νικολάου 15, 60 200 Λιτόχωρο, Κατερίνη
ΤΗΛ.: 2352082711 / 2352081402
www.nmlitohorou.gr
Ναυτικό Μουσείο Καβάλας
Το Μουσείο θα έχει μόνιμη έδρα στις αποθήκες που βρίσκονται κοντά στο ναυπηγείο, όμως δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, και γι’ αυτό ο Δήμος Καβάλας παραχώρησε έναν προσωρινό χώρο, για να μπορούν, τόσο οι κάτοικοι, όσο και οι επισκέπτες να δουν έστω ένα μέρος των εκθεμάτων.
Οι δωρεές που έχουν γίνει στο Μουσείο είναι πολύ αξιόλογες και μεταξύ τους είναι: Ναυτιλιακά έγγραφα, Ημερολόγια και Ναυτολόγια. Ναυτικά Όργανα, Ναυτικά Εξαρτήματα, καθώς και θαλασσογραφίες παλιών και σύγχρονων Καβαλιωτών ζωγράφων.
ΤΗΛ: 2510 233101
Υπεύθυνος: Χρήστος Τζανάκος
Ναυτικό – Λαογραφικό Μουσείο Ιθάκης
Περισσότερα από 1500 εκθέματα περιλαμβάνει το Ναυτικό Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου Ιθάκης, που στεγάζεται στο κτίριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που κατασκευάστηκε τον Νοέμβριο του 1923.
Οι επισκέπτες του έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν μεταξύ άλλων μια πλούσια συλλογή παλαιών φωτογραφιών των αρχών του αιώνα μας, συλλογή από πίνακες καραβιών Ιθακήσιων πλοιοκτητών, ναυτικά όργανα, στολές, έγγραφα και βιβλία της Εμποροναυτικής Σχολής Σταθάτου, καθώς και άλλα τεκμήρια από την πλούσια ναυτική ιστορία της Ιθάκης.
Επίσης, στα εκθέματα περιλαμβάνονται χάλκινα, μπρούτζινα και κεραμικά σκεύη οικιακής χρήσης, κοσμήματα, παλαιά εργαλεία, χαρακτηριστικά αντικείμενα διαφόρων επαγγελμάτων, έπιπλα αστικής τάξης του νησιού, μικροαντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης, παραδοσιακές στολές της Ιθάκης και εξοπλισμό και κατασκευές της κλωστικής και υφαντικής τέχνης, αγροτικό εξοπλισμό, εργαλεία υφάνσεως, εκκλησιαστικά είδη, κοσμήματα, γραμματόσημα, μουσικά όργανα κλπ.
Αξιοσημείωτο ότι το 1996 το Μουσείο ενέταξε στη συλλογή του μια σειρά από χαλκογραφίες του J.H.W. TISCHBREIN( 1751-1829) με μορφές του Ομήρου, προσφορά του Κέντρου Οδυσσειακών Σπουδών.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Βαθύ Ιθάκης, Πρώην Ηλεκτρικός Σταθμός
ΤΗΛ.: 2674-33398
Μιλάνειο Ναυτικό Μουσείο
Μοναδικό στο είδος του, καθώς ιδρύθηκε από τον ζωγράφο, καραβογράφο, Αντώνιο Μιλάνο, που έπειτα από πολυετή έρευνα έφτιαξε υδατογραφίες που απεικονίζουν την εξελικτική πορεία της Ναυτικής Ιστορίας του Ελληνικού έθνους. Πρόκειται για μια μοναδική ιστορική καταγραφή, από το 2.000π.Χ έως σήμερα. Επίσης, στο Μουσείο υπάρχουν σπάνια ναυτικά αντικείμενα επώνυμων πλοίων και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Τσιλιβή, 29100 Ζάκυνθος,
Τηλ.: 26950 424-36
Ναυτικό Μουσείο Επτανήσου
Σε ένα από τα ωραιότερα και πιο ιστορικά σημεία της Ζακύνθου φιλοξενεί η Ζάκυνθος το Ναυτικό Μουσείο της. Ο λόγος για την συνοικία Μπόχαλη.
Το νεοκλασικό κτήριο παρουσιάζει μέσα από τα εκθέματα την εξέλιξη της ναυτικής ιστορίας όλων των Επτανήσων μέσα από τους αιώνες. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μια αξιόλογη συλλογή από πίνακες ζωγραφικής με θέμα τους τη θάλασσα και τη ναυτική παράδοση, μινιατούρες διαφόρων τύπων πλοίων και ναυτικά όργανα.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Μπόχαλη, 29100 Ζάκυνθος
ΤΗΛ.: 26950 83223 / 26950 28249
Ναυτικό Μουσείο Δήμου Καλυμνίων
Η Κάλυμνος είναι συνυφασμένη στο μυαλό μας με την σπογγαλιεία και αυτό είναι το βασικό θέμα που παρουσιάζεται στο Μουσείο, που ιδρύθηκε το 1994.
Στις τέσσερις αίθουσες του μουσείου εκτίθενται αντικείμενα σχετικά με το επάγγελμα της σπογγαλιείας, αλλά και την κατεργασία των σφουγγαριών.
Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται παλιές φωτογραφίες των αρχών του 20ου αιώνα από την πόλη και τις εκδηλώσεις που γινόντουσαν κατά την αναχώρηση των σφουγγαράδων, λίθινες, μολύβδινες και σιδερένιες άγκυρες, ναυτικοί χάρτες 16ου-17ου αιώνα, ευρήματα από ναυάγια, πέτρινες οβίδες, ξάρτια πλοίων, ναυτικά φανάρια, πιάτα με θαλασσινές παραστάσεις και μινιατούρες καϊκιών.
Στη δεύτερη και τρίτη αίθουσα θα δείτε εξαρτήματα σπογγαλιείας από τις αρχές από τις αρχές του 19ου αιώνα έως και σήμερα, όπως «σκανταλόπετρες» (πέτρες για βύθιση των δυτών) ναυτιλιακά όργανα (εξάντας, πυξίδα, βαρόμετρο), σκάφανδρα και αντλίες αέρα.
Επιπλέον, εκτίθενται εργαλεία επεξεργασίας σφουγγαριών και όστρακα.
Στην τελευταία αίθουσα κυριαρχεί το λαογραφικό στοιχείο, καθώς υπάρχουν παραδοσιακές ενδυμασίες, πιάτα, μαντίλια, μουσικά όργανα, έπιπλα εποχής, σεντόνια, μαξιλάρια, υφαντά, εξαρτήματα υφαντικής, αντικείμενα για τη ζύμωση του ψωμιού και στάμνες.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Παραλιακή ζώνη Πόθιας, στο κτίριο της παλιάς Βουβάλειου Τεχνικής Σχολής, δίπλα στο Δημαρχείο.
ΤΗΛ.: 22430 5117Ί / 22430 50910
Ναυτικό Μουσείο Θήρας
Το Μουσείο στεγάζεται σε ένα παλαιό αρχοντικό, καπετανόσπιτο του 19ου αιώνα, δωρεά της Οιάτισσας, Ντίνας Μανωλέσσου Μπιρμπίλη.
Μέσα στο Μουσείο θα δείτε σπάνια ακρόπρωρα, κασέλες ναυτικών, εξαρτήματα ναυτιλιακού εξοπλισμού, αχνάρια καρνάγιων, μοντέλα παλαιών και νεότερων πλοίων, που ανήκαν σε Σαντορινιούς καραβοκύρηδες, υδατογραφίες παλαιών ιστιοφόρων, καθώς και φωτογραφικό υλικό. Όλα τα εκθέματα καταγράφουν χρόνο με το χρόνο τη συμβολή των Θηραίων στην ιστορία του ελληνικού ναυτικού.
Η βιβλιοθήκη του Μουσείου είναι εξίσου μοναδική, καθώς διαθέτει εκπαιδευτικά βιβλία, από τις ναυτικές σχολές που λειτουργούσαν στο ελληνικό κράτος από τη σύστασή του και τα βιβλία που περιέχονταν στη βιβλιοθήκη κάθε καπετάνιου, όπως για παράδειγμα βοηθήματα πλοήγησης. Ακόμη και βιβλία που αποτελούσαν την «συντροφιά» των ναυτικών στα ταξίδια.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Οία
ΤΗΛ.: 22860 71156
Ναυτικό μουσείο Οινουσσών
Το Μουσείο βρίσκεται στο κέντρο του λιμανιού, στο Μέγαρο Παντελή Αντ. Λαιμού. Ιδρύθηκε το 1965 και στεγάζει μοντέλα πλοίων, πίνακες ζωγραφικής, ναυτικά όργανα, έγγραφα και βιβλία, όλα σχετικά με την ναυτική παράδοση των Οινουσσών.
Όλα τα αντικείμενα της αρχικής συλλογής προέρχονται από δωρεές οινουσσιακών οικογενειών. Στο αρχικό υλικό του Ναυτικού Μουσείου έχουν προστεθεί νεότερα μοντέλα πλοίων, καθώς και η περίφημη συλλογή του Αντώνη Λαιμού, από μοντέλα πλοίων φτιαγμένα από γάλλους αιχμαλώτους των Άγγλων μετά τους πολέμους της περιόδου 1793 – 1815. Επίσης, υπάρχει συλλογή από όπλα ταξιδιωτών και όπλα μάχης του 18ου και 19ου αιώνα. Τέλος, οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν τη συλλογή πινάκων ζωγραφικής του Αριστείδη Γλύκα, που απεικονίζουν αιγνουσιώτικα ιστιοφόρα και ατμόπλοια.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Οινούσσες, Χίος
ΤΗΛ.: 22710 55182
Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου
Στο κέντρο της Μυκόνου, στη θέση Τρία Πηγάδια, στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό κυκλαδίτικο κτήριο του 19ου αιώνα, το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου.
Είναι πάρα πολλά τα εκθέματα που έχει την ευκαιρία κάποιος να δει… Ενδεικτικά αναφέρουμε: ομοιώματα πλοίων από την προ-Μινωϊκή περίοδο μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, ιστορικά ναυτιλιακά έγγραφα, σπάνια χαρακτικά και χάρτες, αρχαία αντικείμενα, ναυτικά όργανα, εξαρτήματα και εργαλεία, καθώς και νομίσματα με ναυτικά θέματα από τον 5ο αιώνα π.Χ. έως τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Ένα, εξίσου σημαντικό κομμάτι του Μουσείου είναι η βιβλιοθήκη του, καθώς αποτελείται από 5.000 περίπου σπάνια βιβλία, παλαιών και νεωτέρων εκδόσεων, ενώ περιλαμβάνει αρχείο χειρογράφων και φωτογραφιών που συνεχώς εμπλουτίζεται.
Ακόμη όμως και στον κήπο του Μουσείου θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε τα μαρμάρινα αντίγραφα επιτυμβίων στηλών με ανάγλυφες παραστάσεις από τη Δήλο και τη Μύκονο, που αναφέρονται σε ναυάγια και ναυτικούς που χάθηκαν στη θάλασσα.
Πρέπει να αναφερθεί ότι το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου είναι το πρώτο ελληνικό μουσείο που ανέλαβε και ολοκλήρωσε τη διάσωση και διατήρηση ζωντανών ιστορικών εκθεμάτων. Ο λόγος, για τον Φάρο «Αρμενιστή» της Μυκόνου, (κατασκευής 1890), το αιγαιοπελαγίτικο ιστιοφόρο τύπου «πέραμα» «Ευαγγελίστρια» (ναυπήγησης 1940) και το καλωδιακό ατμόπλοιο «Θαλής ο Μιλήσιος» (ναυπήγησης 1909), που το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου διέσωσε, αποκατέστησε και σήμερα λειτουργούν και πάλι με την τεχνολογία της εποχής τους. Ο Φάρος βρίσκεται στον κήπο του Μουσείου, στη Μύκονο, ενώ η “Ευαγγελίστρια” και ο “Θαλής ο Μιλήσιος” φιλοξενούνται από το Πολεμικό Ναυτικό στο Τροκαντερό, στη μαρίνα του Παλαιού Φαλήρου.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Ενόπλων Δυνάμεων 10, ΤΚ: 846 00
Μύκονος
ΤΗΛ.: 22890 22700
Ναυτικό Μουσείο Κρήτης
Βρίσκεται στην είσοδο του Ιστορικού Φρουρίου Φιρκά και είναι το 2ο Ναυτικό Μουσείο στην Ελλάδα, τόσο από πλευράς παλαιότητας (ιδρύθηκε το 1973), όσο και δυναμικού.
Η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει 2.500 εκθέματα, όπως κειμήλια, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το βυθό, ζωγραφικούς πίνακες, χάρτες, φωτογραφικό υλικό, μακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα κ.λπ. Για την εύκολη ξενάγηση τα εκθέματα είναι κατανεμημένα σε ενότητες, και καλύπτουν χρονολογικά τις περιόδους από την εποχή του χαλκού μέχρι την σημερινή.
Επίσης, υπάρχει έκθεση του θαλάσσιου περιβάλλοντος με μια πλούσια συλλογή οστράκων από διάφορα μέρη του κόσμου.
Εντύπωση θα σας κάνει η κατασκευή ομοιώματος Μινωικού πλοίου, που πραγματοποιήθηκε με βάση ερευνητικό πρόγραμμα πειραματικής αρχαιολογίας, με την χρήση αυθεντικών υλικών, εργαλείων και διαδικασιών της εποχής (15ος αι. π.Χ.). Πρόσφατα λειτουργεί και μόνιμη Έκθεση Αρχαίας και Παραδοσιακής Ναυπηγικής, σε ένα από τα Ενετικά Νεώρια, στο μυχό του ενετικού λιμένα των Χανίων.
Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε ότι τα εκπαιδευτικά προγράμματα του μουσείου είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες και δυνατότητες κάθε ηλικίας και απευθύνονται σε παιδιά της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιακής ηλικίας, καθώς και σε παιδιά με ειδικές ανάγκες.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Ακτή Κουντουριώτη
ΤΗΛ.: 28210 91875
Ναυτικό Μουσείο Γαλαξειδίου
Στο ιστορικό Γαλαξείδι το Μουσείο στεγάζεται σε ένα κτήριο που κτίστηκε το 1868-1870!
Έπειτα από μια ανακαίνιση το 1979 και αφού εξοπλίστηκε κατάλληλα φιλοξένησε το Ναυτικό Μουσείο.
Στις δύο μεγάλες αίθουσες είναι συγκεντρωμένα αντικείμενα που έχουν σχέση με τα καράβια και τη θάλασσα και φέρουν τον τίτλο “Ναυτική πινακοθήκη”.
Εμπνευστής και ιδρυτής της πινακοθήκης από το 1928, είναι ο γιατρός Ευθ. Βλάμης. Συγκεντρώθηκαν τότε, πίνακες ιστιοφόρων, ναυτικά όργανα, και ακρόπρωρα που αποτέλεσαν το πρώτο υλικό. Από τα εκθέματα της πινακοθήκης, αξιολογότερα είναι πίνακες ιστιοφόρων, ακρόπρωρα με ξυλόγλυπτες γυναικείες μορφές, ναυτικά όργανα, ημερολόγια των πλοίων, νηολόγια των Γαλαξειδιώτικων καραβιών και οι πίνακες του λαϊκού ζωγράφου και καπετάνιου Πέτρου Πετραντζά.
Αξίζει να δείτε, το “Χρονικό του Γαλαξειδίου”, το οποίο εκδόθηκε από τον Κ. Ν. Σάθα, το 1865, το οποίο φυλάσσεται σε ειδική προθήκη.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Οδός Μουσείου 3, Τ.Κ. 33052,
Γαλαξείδι (Νομός Φωκίδος)
ΤΗΛ.: 22650 41795-41558
Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης και Σπογγαλιείας
Στο Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης και Σπογγαλιείας Νέας Κούταλης παρουσιάζεται η ναυτική παράδοση των προσφύγων από το νησί Κούταλη της Προποντίδας. Στη Νέα Κούταλη της Λήμνου, οι 
πρόσφυγες του 1922 ασχολήθηκαν σχεδόν αποκλειστικά με τη σπογγαλιεία και την επεξεργασία των σφουγγαριών και αυτό μπορεί να διακρίνει ο επισκέπτης του Μουσείου μέσα από τα εκθέματα.
Η έκθεση του Μουσείου αποτελείται από τρεις ενότητες:
Στην πρώτη παρουσιάζεται η ναυτική ζωή των Kουταλιανών πριν από τον ξεριζωμό τους από την Προποντίδα. Στην ενότητα θα δείτε κειμήλια και αρχειακές φωτογραφίες από την παλιά πατρίδα τους.
Στη δεύτερη ενότητα παρουσιάζεται η σπογγαλιεία και η επεξεργασία των σφουγγαριών στη Νέα Κούταλη της Λήμνου. Τα εκθέματα της δεύτερης ενότητας είναι ο εξοπλισμός των δυτών, τα εξαρτήματα των σπογγαλιευτικών καϊκιών, τα είδη των σφουγγαριών, τα εργαλεία επεξεργασίας και τα μηχανήματα συσκευασίας των σφουγγαριών.
Στην τελευταία ενότητα εκτίθεται η αρχαιολογική συλλογή της Νέας Κούταλης, η οποία αποτελείται από αντικείμενα που περισυνέλεξαν οι σφουγγαράδες από τα βάθη της θάλασσας.
Η δημιουργία της συλλογής ξεκίνησε τη δεκαετία 1950-1960 με πρωτοβουλία του διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Νέας Κούταλης. Αποτελείται από μια μεγάλη συλλογή αμφορέων, άλλων κεραμικών σκευών, εξαρτημάτων από αρχαίες άγκυρες και άλλα μικρά αντικείμενα από αρχαία ναυάγια.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Λήμνος
Δήμος Νέας Κούταλης
ΤΗΛ.: 22540-92383
Ναυτικό Μουσείο Χίου
Το Μουσείο, που αποτελείται από δύο ορόφους, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Χίου και στεγάζεται σε ένα αρχοντικό (19ου αιώνα), που ανήκει στην οικογένεια Αναστασίου και Μαρουκώς Πατέρα.
Το Μουσείο καλύπτει ένα σημαντικό χάσμα της ναυτικής ιστορίας του νησιού και δείχνει ότι στη διάρκεια των αιώνων οι Χιώτες απασχολήθηκαν με τη ναυτιλία και με το εμπόριο.
Πρωταρχικός στόχος του μουσείου είναι να επεξηγήσει αυτή τη σημαντική κοινωνική πλευρά του νησιού συλλέγοντας και ταξινομώντας ιστορικές πληροφορίες που σχετίζονται με τη ναυτιλιακή παράδοση της περιοχής. Το μουσείο επίσης φιλοξενεί μια σειρά από διαλέξεις και συνέδρια με θέμα τη Χίο και τη ναυτιλία, σε συνεργασία με άλλα Μουσεία του ελληνικού Αρχιπελάγους.
Από τα βασικά εκθέματα είναι μια μικρή συλλογή του Φιλοπρόδου Ομίλου Βροντάδου, που παρουσιάζει μοντέλα, τμήματα και όργανα πλοίων, καθώς και πίνακες που απεικονίζουν ιστιοφόρα πλοία και ατμόπλοια που φιλοτεχνήθηκαν από τον Βρονταδούση καλλιτέχνη Αριστείδη Γλύκα (1870-1940).
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Χίος
ΤΗΛ.: 22710 44139
